Clinical end-points and surrogate markers of pulmonary arterial hypertension in the light of evidence-based treatment

Abstract

Pulmonary arterial hypertension (PAH) is a rare, fatal and progressive disease. There is an acceleration in the advent of new therapies in parallel to the development of the knowledge about etiogenesis and pathogenesis of PAH. Therefore, to optimize the goals of PAH-specific treatment and to determine the time to shift from monotherapy to combination therapy, simple, objective and reproducible end-points, which may predict the disease severity, progression rate and life expectancy are needed. The adventure of end points in PAH has started with six minute walk distance and functional capacity, and continues with new parameters (biochemical marker, time to clinical worsening, echocardiography and magnetic resonance imaging etc.), which can better reflect the clinical outcome. ( ÖZETPulmoner arteriyel hipertansiyon (PAH) nadir rastlanan, ölümcül ve ilerleyici bir hastalıktır. Hastalığın patogenezinde ve etiyolojisindeki bilgilerin artmasına paralel olarak hastalığa özgül tedaviye yönelik gelişmelerde belirgin ivme kazanılmıştır. Bunun sonucunda, PAH'a özgü tedavi hedeflerinin belirlenmesi ve tekli tedaviden çoklu tedaviye geciş zamanının tayini için tekrarlanabilir, basit, hastalığın ciddiyetini, ilerleyişini ve yaşam beklentisini ön gördürebilecek nesnel sonlanım noktalarına ihtiyaç duyulmuştur. PAH klinik çalışmalarında sonlanım noktaları ile ilgili serüven altı dakika yürüme testi ve işlevsel (fonksiyonel) kapasite ile başlayıp, yatak-başı ölçülebilen biyokimyasal belirteçler, akut klinik bozulmaya dek geçen süre, ekokardiyoloji ve manyetik rezonans görüntüleme gibi klinik seyri daha iyi yansıtabilecek klinik sonlanım noktalarıyla devam etmektedir. GirişPulmoner arteriyel hipertansiyon (PAH) nadir rastlanan, ölüm-cül ve ilerleyici bir hastalıktır. Doksanlı yıllardan itibaren hastalığın patogenezinde ve etiyolojisindeki bilgilerin artmasına paralel olarak, hastalığa spesifik tedaviye yönelik gelişmelerde belirgin ivme kazanılmıştır. Bu ivmenin artmasına paralel olarak PAH ile birçok randomize klinik çalışma (RKC) yapılmıştır. İlk çalışmalarda çalış-ma sürelerinin azlığı, mortaliteden bahsedilmemesi, tedavi hedeflerinin hastalığın fonksiyonel kapasitesindeki düzelmeye endekslenmesi RKC'lerin zayıflığını sorgulatsa da PAH'a özgül tedavinin diğer geleneksel tedavilere göre altı dakika yürüme testi (6DYM), yaşam kalitesi gibi hedeflenen klinik sonlanım noktalarında anlamlı düzelmeler sağlaması PAH'a özgül tedaviye yönelik araştırmala-rın gelişmesini sağlamıştır. Bu gelişmelerle beraber PAH'a özgül tedavinin optimizasyonunda ve hedefe yönelik tedavi amaçlarında kullanılan ilaçların etkisini araştırmak ve çoklu tedaviye gereksinimi daha iyi ve zamanında tespit edebilmek için PAH'a özgül, tekrarlanabilir, basit, hastalığın ilerleyişini ve mortalite riskini ön gör-dürebilecek nesnel klinik sonlanım noktalarına ihtiyaç duyulmuş-tur. PAH klinik çalışmalarında, klinik sonlanım noktaları ile ilgili seçenekler yelpazesi 6DYM ve işlevsel (fonksiyonel) kapasite ile başlayıp, yatak-başı ölçülebilen biyokimyasal belirteçler, ak...

Six-minute walk test in pulmonary arterial hypertension

“…These tests assess different physiological parameters. 6MWT and CPET are the most frequently used tests in clinical practice ( 3 , 5 , 6 ).…”