ÖzetOral mukoza, birçok kutanöz ve sistemik hastalığın tanısına ışık tutan bir pencere olması açısından fizik muayene sırasında atlanmaması gereken özel bir bölgedir. Oral mukozanın kutanöz lezyonlardan farklı olarak keratinize olmayan bölümler içermesi, anatomik ve histolojik olarak tükrük bezleri ve papilla gibi özel yapılanmalara sahip olması nedeniyle, muayenede bazı ayrıntı ve özelliklerin hekim tarafından iyi bilinmesi gerekir. Bu bölgedeki olağan ve olağan dışı değişikliklerin ayırt edilmesi, hem diagnostik hem de terapötik açıdan önem taşımaktadır. Bu sunumda, ağız içindeki her bir bölgenin nasıl muayene edileceği ayrıntılı olarak ele alınmış ve oral mukozada patolojik olmayan değişiklikler vurgulanmıştır.
Sum maryOral mucosa for shedding light on diagnosis of many cutaneous and systemic diseases, is an area not to be overlooked during the physical examination. Unlike cutaneous lesions, oral mucosa includes the non-keratinized sections and since it has anatomically and histologically special structures such as salivary glands and papillaries, the physician must recognize some detail, and features during the examination. To distinguish of usual and unusual changes in this area is important for both diagnostic and therapeutic aspects. In this presentation, a detailed explanation of how each area of the mouth should be examined is provided and normal variations of oral mucosa are emphasized.
GirişOral mukoza, önde dudak vermilyon hattı ile arkada orofarinks arasında kalan mukozal alan olarak tanımlanabilir. Yeterli bir anamnez, diğer sistemlerde de olduğu gibi muayenenin ön koşuludur. Diabetes mellitus, demir eksikliği anemisi, pernisiöz anemi, hipertansiyon, bağ dokusu hastalıkları (Lupus eritematozus, Sjögren sendromu) gibi sistemik hastalıklar, hastanın kullanmakta olduğu antihipertansif, antiepileptik, immunsupresif, antidepresan ilaçlar, geçirilmiş dental tedaviler (protez, implant, dolgu), oral hijyen amacıyla kullanılan solüsyon ve diş macunları, sigara ve alkol kullanımı, diyet alışkanlıkları oral mukoza muayenesinde ayrıntılı bir şekilde sorgulanması gereken belli başlı özellikler arasındadır.Ayarlanabilir beyaz ışık kaynakları, ağız aynaları, dil basacağı, hastaya doğru pozisyon verilmesi, muayene masası ya da koltuğunun uygun yükseklikte ve ayarlanabilir olması, lateks içermeyen eldivenler kullanılması, oral muayenede sağlanması gereken ön koşullardır. İntraoral resim almak amacıyla tasarlanmış geleneksel 35 mm ya da dijital kameraların kullanımı, fotoğrafik belgeleme ve tıbbi kayıt için önemlidir 1 . Sağlıklı bir oral muayene, ekstraoral muayene ile başlar. Baş ve boynun ekstraoral kısımları; yüz, burun, kulaklar, servikal ve preaurikuler lenf nodları, tiroid bezi, majör tükrük bezleri, dudaklar ve ağız köşelerini kapsar. Yüz asimetrisi, kemik deformiteleri ve deri değişiklikleri görsel olarak değerlendirilmeli, ağız içi muayenesi için ipucu oluşturabileceğinden ilerisi için not edilmelidir. Preaurikuler bölge ve boyun palpasyonu önemlidir.