Çocuk Edebiyatında Muhteva Sorunsalı: Enkaz Altındakiler Romanı Örneği

Abstract

İnsan yaşamının önemli dönemlerinden biri olan çocukluk, tarihî süreç içerisinde başta psikoloji ve pedagoji olmak üzere birçok disiplin tarafından yoğun bir ilgiyle ele alınmıştır. Kişiliğin şekillenmeye başladığı bu süreç, bireyin sonraki yaşamını da doğrudan etkilemektedir. Bu kritik dönemde hem aileler hem de ilgili kurumlar, çocukların belirli alanlardaki gelişimine yönelik çaba sarf etmekte ve onlara destek olmaktadır. Çocuğun ve çocukluğun öneminin anlaşılmasıyla, çocuk edebiyatının gelişimi de son yüzyılda ivme kazanmıştır. Ülkemizde Tanzimat Dönemi’nden itibaren gelişmeye başlayan çocuk edebiyatı, Cumhuriyet Dönemi’yle birlikte daha da yaygınlaşmış ve 2000’li yıllardan itibaren artan bir ilgi görmüştür. Bu doğrultuda ebeveynler ve uzmanlar, çocuğun okuyacağı eserlere daha fazla özen göstermeye başlamıştır. Kitapların, hitap ettiği yaş grubuna uygun olması, bu sürecin önemli bir parçası olarak görülmektedir. Okunacak eserlerin seçiminde çocuğun bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimi göz önünde bulundurulmaktadır. Özellikle ergenlik döneminde, söz konusu gelişim unsurlarının önemi artmaktadır. Dolayısıyla eserlerin sahip olduğu muhtevaya ayrıca dikkat edilmelidir. Bu çalışmada, çocuk edebiyatında muhteva konusu ele alınmış ve son yıllarda ortaokul öğrencileri tarafından yoğun bir ilgiyle okunan Beyza Alkoç’un Enkaz Altındakiler romanı bu bağlamda incelenmiştir. Romanın taşıdığı olumlu ve olumsuz iletiler, ilgili yaş grubunun gelişimi açısından değerlendirilmiştir.