Çocuk İşçi̇leri̇n Sağlik Sorunlarinin Omaha Si̇stemi̇ İle Beli̇rlenmesi̇: İstanbul'un Bi̇r Kenar Mahallesi̇nden Örnek

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, İstanbul'un kenar mahallelerinde bulunan ortaokullarda öğrenim gören göçmen ve göçmen olmayan çocuk işçilerin sağlık sorunlarının Omaha sistemiyle değerlendirilmesi amaçlandı. Yöntem: Tanımlayıcı ve gözlemsel çalışma olarak planlanan bu çalışma kapsamına İstanbul'da yaşayan çocuk işçiler alındı. Verilerin toplanmasında Tanımlayıcı Özellikler Değerlendirme Formu ve Omaha Sistemi terminolojisine dayalı Nightingale Notes yazılımı kullanıldı. Bulgular: Katılımcılar; 10-13 yaş arası 81 çocuk işçiden oluşmaktaydı. Çocuk işçilerin %86'sı erkek ve %12'si Suriye'den göç etmişti. Çocukların %85’i ailelerinin gelirine katkıda bulunmak için çalıştığını ifade etti. Çocuklarda en sık görülen sağlık sorunları ruh sağlığı, ihmal, düşük gelir, ağız sağlığı, beslenme, kişisel bakım, fiziksel aktivite, uyku ve dinlenme düzeni ve mahalle/iş yeri güvenliği gibi sorunlardı. İstatsitiksel değerlendirmede, ruh sağlığı sorunları ile aile sağlığı arasında; bireysel sağlık durumu ile ağız sağlığı ve rol değişikliği arasında; anne eğitim düzeyi ile ağız sağlığı ve kişisel bakım arasında; ve beslenme ile baba eğitim düzeyi arasında ilişki bulundu. Sonuç: Göçmen ve göçmen olmayan çocuk işçilerin sağlık sorunlarının belirlenmesinde Omaha Sistemi’nin uygun olduğu bulundu. Ancak bu kesimin sağlık sorunlarının çözümü için yoksulluğun ve çocuk işçiliğinin önlenmesi ve hukuk normlarına uyulması önerilmektedir. Ayrıca geniş örneklem gruplarında, uzun süreli ve karma yöntemli gözlemsel çalışmalarla çocuk işçilerin sağlığının incelenmesi önerilebilir.