Covid-19 Pandemisinin Kar Yönetimi Uygulamaları Üzerindeki Etkisi: Borsa İstanbul'da Bir Uygulama

Abstract

Covid-19 pandemisi döneminde mali yapısı bozulan ve finansal performansında ani ve hızlı düşüşler meydana gelen şirketlerin, salgının olumsuz etkilerini giderebilmek, sürdürülebilir performans göstergelerine sahip olabilmek ve finansal analistlerin (yatırımcıların) kar beklentilerini karşılayabilmek adına mali tablolarda raporlanan karı yönetme eğiliminde olabilmeleri muhtemeldir. Bu doğrultuda söz konusu bu çalışmanın temel amacı Covid-19 pandemisinin kar yönetimi uygulamaları üzerindeki etkisini tespit etmektir. Covid-19 pandemi sürecinde şirketlerin karı artırmaya yönelik kar yönetimi uygulamalarını artırıp artırmadığının ya da karı azaltmaya yönelik gerçekleştirilen kar yönetimi uygulamalarının azalıp azalmadığının tespiti için Borsa İstanbul'a kote olmuş 9 farklı sektörde faaliyet gösteren 167 şirketin 2019 (pandemi öncesi)-2020 (pandemi süreci) dönemlerine ait mali tablo verileri ve denetim raporları incelenmiştir. Kar yönetimi uygulamalarının göstergesi olarak Kothari (2005) ve Larcher-Ricardson ( 2004) modelleri ile tahmin edilen ihtiyari tahakkukların üç türü (işaretli, pozitif, negatif) kullanılmış, pandemi öncesi ve pandemi sürecindeki kar yönetimi uygulamalarının birbirlerinden anlamlı bir şekilde farklı olup olmadığının belirlenebilmesi amacıyla her bir ihtiyari tahakkuk grubu (işaretli, pozitif, negatif) için ayrı ayrı t-testi yapılmıştır. Çalışmada, pandemi öncesi dönemde karı artırma eğiliminde olan şirketlerin pandemi sürecinde karı artırma eğilimlerini azalttığı, diğer taraftan pandemi öncesi dönemde karı azaltmaya yönelik kar yönetimi uygulamalarına başvuran şirketlerin pandemi sürecinde karı azaltmaya yönelik kar yönetimi uygulamalarını azalttığı tespit edilmiştir.