Cushing hastalığının etyopatogenezinde genomik değişiklikler ve moleküler mekanizmalar

Abstract

Hipofiz bezinin ön bölümü (adenohipofiz) vücudumuzdaki diğer iç salgı bezlerinin çalışmasını kontrol eden, 5-7 mm büyüklüğünde bir salgı bezidir. Adenohipofiz, çeşitli trofik hormonları salgılamak üzere farklılaşmış hücreler içerir. Bu hücrelerin çeşitli genetik, epigenetik ve çevresel faktörlerle etkileşimi sonucunda çoğunluğu iyi huylu olan hipofiz tümörleri (hipofiz adenomları) ortaya çıkabilir. Hipofiz adenomları arasında tanı ve tedavisi en zor olarak bilinen ACTH-salgılayan adenomlar böbreküstü bezini aşırı uyararak kontrolsüz miktarda kortizol salgılanmasına neden olur. Vücutta yol açtığı değişikliklere Cushing hastalığı adı verilir. Cushing hastalığının USP8, USP48, EGFR, p16, p21 gibi birçok farklı genin işlevinin kaybolmasına bağlı olarak ortaya çıktığı bilinmektedir. Bunun dışında ilgili genlerin metillenmesi ve asetillenmesi gibi çeşitli epigenetik modifikasyonlar ve miRNA’lar gibi çeşitli düzenleyicilere maruz kalması sonucunda da Cushing hastalığı görülmektedir. Bu genlerin ve proteinlerin işlevlerinin belirlenmesi sayesinde yeni tedavi stratejilerinin geliştirilmesi mümkün olacaktır.

Yoğun Bakım Ünitesinde Ağrının Giderilmesinde Güncel Yaklaşımlar

“…Ayrıca cushing sendromuna neden olan faktörleri (hipofizer, ektopik veya adrenal köken) belirleyebilmek için kanda ACTH düzeyi de ölçülmektedir. ACTH düzeyinin düşüklüğü, sıklıkla adrenal tümör ile ilgili; ACTH düzeyinin normal veya yüksekliği ise hipofiz bezi ile ilgili olduğunu varsayılmaktadır (Kayacan et al, 2021).…”