Cywilizacja Azji Środkowej

Abstract

Tylko porównując się z Azją, istnieje Europa… Koczujemy na spotkanie siebie, rozpoznając się w sobie. (Olżas Sulejmenow, Andrzejowi Wozniesienskiemu, tłumaczenie własne Sławoj Szynkiewicz) Wstęp Granica między Europą i Azją istnieje wyłącznie w sensie kulturowym i brakuje jej wyraźnego wyznacznika topografi cznego. Nawet kulturowe rozgraniczenie jest wątpliwe, gdyż wydarzenia dziejące się w Azji Środkowej miały reperkusje na obszarze Bizancjum, cywilizacji rzymskiej, zachodniej Europy czy księstw ruskich. Typowy dla regionu Jedwabny Szlak przekraczał istotne granice fi zyczne, polityczne i kulturowe, musiał więc w konsekwencji przyjmować odpowiednie dla nich strategie działania. Region ten wyróżnia się równoleżnikowym pasem szerokiego stepu, od Mandżurii po pusztę węgierską, dlatego społeczności wyposażone w konie nie miały przeszkód natury komunikacyjnej, by szybko znaleźć się w dowolnym punkcie owego pasa. Dzięki temu łatwo rozchodziły się informacje, przemieszczały oddziały zbrojne, towary oraz idee. Stepowy teren sprawiał, że jego racjonalne wykorzystanie gospodarcze sprowadzało się przede wszystkim do koczowniczego pasterstwa, ale się do niego nie ograniczało, gdyż enklawy znacznego nawodnienia oraz wykorzystanie technik irygacyjnych umożliwiły powstanie swoistych oaz oferujących warunki dla

A new species of Hystrix (Rodentia: Hystricidae) from the Pliocene site of Węże 1 in southern Poland

“…Water transportation was probably the key factor in the formation of the bone breccias that constitute the infilling of the cave. It was also hypothesized that the cave might have acted as a trap for animals (Samsonowicz 1936;Sulimski 1959;Szynkiewicz 2015a). Three main sedimentary cycles were distinguished at Węże 1 based on mammal biostratigraphy, dated respectively at MN 13 (Messinian, upper Miocene), MN 15 (lower to upper Pliocene, Zanclean/Piacenzian, 4.2-3.4 Ma) and MNQ 20 (lower to middle Pleistocene) (Głazek et al 1975;Agustí et al 2001;Szynkiewicz, 2015a;Stefaniak et al 2020).…”

“…The nearby Węże 2 site upon its discovery comprised a vertical karst crevice (c. 10 m long and c. 4 m wide) infilled with clayey fossiliferous strata. These deposits (~3.5 t in total) were collected during field work organized in the early 1960s by the Department of Palaeozoology of the Polish Academy of Sciences in Warsaw (currently the Institute of Paleobiology PAS) and the Department of Palaeozoology of Wrocław University (Sulimski 1962a;Szynkiewicz 2015b). Based on its faunal composition the site is presently dated at 2.9-2.6 Ma, i.e., the late Pliocene (Piacenzian), early Villafranchian Mammal Age and MN 16b zone in the Mammal Neogene zonation (Agustí et al 2001;Nadachowski et al 2015;Stefaniak et al 2020).…”