Czarne słońca, białe księżyce — śmierć w sztuce Aliny Szapocznikow i Angeliki Markul

Abstract

Śmierci nie można zdefiniować, ponieważ oznacza ona ostateczną pustkę, nieistnienie, które, absurdalnie, wszelkim bytom nadaje istnienie 1. Od 12 lub 13 lat zajmuję się pojęciem ciała. Na początku... Ciało w kostnicy, trup. Na początku chciałam się dowiedzieć, co dzieje się z ciałem jako jednostką społeczną po śmierci. Potem zrozumiałam, że kostnica to barometr społeczeństwa. To, co dzieje się w miejskiej kostnicy, dzieje się również na zewnątrz. Kostnica... Tam pracuję, tam jest moja pracownia 2. Wystawianie na pokaz i bezczeszczenie ludzkiego ciała, poniżanie jego funkcji i wyglądu, morphings i deformacje, okaleczenia i samookaleczenia.... ból-prawdziwy, przeszywający, niszczący 3. Kto kontroluje ciało? 4 1 Z. Bauman, Śmierć i nieśmiertelność. O wielkości strategii życia, przeł. N. Leśniewski, Warszawa 1998, s. 6. 2 Teresa Margolles, urodzona w roku 1963, meksykańska artystka. W 1995 roku obroniła dyplom z medycyny sądowej na Uniwersytecie w Meksyku. Współpracowała z grupą SEMEFO-Servicio Medico Forense (Forensic Medical Service). Margolles należy do najbardziej radykalnych artystek eksplorujących temat śmierci. Entierro z roku 1999 to pierwsza praca, która została pokazana w Europie. W tej minimalistycznej, niepozornej rzeźbie w formie prostopadłościanu, artystka umieściła zwłoki poronionego, sześciomiesięcznego płodu, "podarowanego" przez matkę, której nie było stać na tradycyjny pochówek. W 2009 roku Margolles reprezentowała Meksyk na biennale w Wenecji. Historycy sztuki często porównują twórczość Margolles z wiedeńskimi akcjonistami oraz