Dariusz Nawrot, Józef Wiesław Dyskant, AMOR PATRIAE NOSTRA LEX. Rzecz o komandorze Stanisławie Mieszkowskim, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Gdańsku, Gdańsk 2016, ss. 111

Abstract

Postać komandora Stanisława Mieszkowskiego (17 czerwca 1903 r. -16 grudnia 1952 r.) oraz losy innych oficerów Polskiej Marynarki Wojennej okresu międzywojennego nie posiadają należytego miejsca w historiografii oraz w świadomości historycznej Polaków i przez wiele lat stanowiły swego rodzaju lukę historyczną 1 . Odradzające się państwo polskie -po 1918 r.było w stanie nie tylko odtworzyć szeroko pojęty aparat administracyjny, odbudować i rozwijać gospodarkę oraz życie kulturalne, ale przede wszystkim stworzyć funkcjonalne struktury wojskowe. Jednym z filarów nowo formowanych Polskich Sił Zbrojnych była Marynarka Wojenna (MW). Została ona utworzona rozkazem Naczelnego Wodza z 28 listopada 1918 r., prężnie się rozwijała, co skutkowało wyszkoleniem wielu oficerów i marynarzy, których służba do tej pory nie została dostatecznie opisana. Jedną z takich osób był właśnie komandor Stanisław Mieszkowski -obrońca Helu we wrześniu i październiku 1939 r., jeniec niemieckich oflagów, po wojnie m.in.: kapitan portu w Kołobrzegu, dowódca Flotylli Trałowców czy wreszcie szef Sztabu Głównego Marynarki Wojennej. W 1950 r. został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa i skazany wyrokiem Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie na karę śmierci. Pozbawiony życia strzałem w tył głowy, został potajemnie wrzucony do bezimiennego dołu.