Default of Positive Heroes: Tanabay and Santiago

Abstract

1934 yılında yapılan Sovyet Yazarlar Birliği Kurultayı’ndan sonra roman türünde verilen eserlerde olay
 örgüsünün büyük çoğunluğu olumlu kahramanlar üzerine kurulmuştur. Olumlu kahramanlar toplumda
 örnek oluşturabilecek şekilde donatılarak ortaya çıkarılmıştır. Bu yazıda Cengiz Aytmatov’un Elveda Gülsarı
 romanındaki Tanabay ile Ernest Hamingway’in Yaşlı Adam ve Deniz romanındaki Santiago’nun benzeri yapıdaki
 yenilgileri ve karşı mücadeleleri anlatılmaktadır. Tanabay hiç kimsenin yapmak istemediği çobanlık görevini
 yerine getirmek için çalışmış, Santiago da canı pahasına kılıç balığını kıyıya çıkarmaya uğraşmıştır. Romanlarda
 dikkat çeken unsurlar Gülsarı ve kılıç balığıdır. Kılıç balığı, Santiago’nun kaybolan itibarını geri kazandıracaktır.
 Gülsarı ise Tanabay’ın inandığı değerlere ulaşmada uzağı gösteren teleskop niteliği taşımaktadır. Bir başka benzer
 imge ise kolhoz ve köpek balığıdır. Kahramanlar roman boyunca bu unsurlarla mücadele eder. Aytmatov’un
 eserlerinde üzerinde durduğu bir nokta da kültürdür. Elveda Gülsarı’da Gülsarı Kırgızlardaki at kültürünün
 temsilcisidir. 1934 kongresinden sonra Sovyetler Birliği’nin dünyaya bakışı altyapının üstyapıyı şekillendirdiği
 doğrultusundadır. Köpek balığı ile mücadele eden Santiago’nun ne yaparsa yapsın yenik düşmesi de bunun bir
 göstergesi olarak değerlendirilmektedir.