Delphi Yöntemi ile Profesyonel Turist Rehberliği Mesleğine İlişkin Sorunların Tespit Edilmesi

Abstract

Bu çalışma ile Türkiye'de faaliyet gösteren profesyonel turist rehberlerinin meslek sorunlarını tespit etmek ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunmak amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Delphi yöntemi ile profesyonel turist rehberinden elde edilen birincil verilerin değerlendirilmesi sonucunda; başta profesyonel turist rehberliği mesleğinin doğasından kaynaklı sorunlar olmak üzere, seyahat acentaları, konaklama işletmeleri, ulaştırma işletmeleri, müze ve ören yerleri, turistler, meslek örgütleri, meslektaşlar ile yaşanan sorunlar ile meslek ile ilgili diğer sorunlarından oluşan dokuz farklı kategoride toplam 43 meslek sorununun olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen bu sorunlara ilişkin profesyonel turist rehberleri ile yüz yüze görüşülerek çözüm önerileri de geliştirilmiştir. Araştırma sonucunda ortaya çıkan akademik ve uygulamaya dönük öneriler ile gelecekte yapılması muhtemel araştırmalara yönelik de önerilerde bulunulmuştur.

Kadın Turist Rehberlerinin Karşılaştıkları Sorunların Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma

“…Turist rehberlerinin sorunlarını ortaya koymak amacıyla gerek ulusal (Karacaoğlu & Sert, 2018;Büyüktepe vd., 2019;Karamustafa & Kılıçhan, 2019), gerekse uluslararası (Nyahunzvi & Njerekai, 2013;Ababneh, 2017) alan yazında çalışmalar hız kazanmaktadır. Karacaoğlu ve Sert (2018), kaçak rehberlik faaliyetleri yapılmasının (kokartsız olarak), turist rehberlerinin en büyük sorunlarından biri olduğunu vurgulamıştır.…”

“…Büyüktepe ve arkadaşları (2019), çalışmasında turist rehberlerinin sosyal, fiziki, kişisel ve yönetsel sorunlarını ortaya koymuştur. Karamustafa & Kılıçhan (2019) ise turist rehberlerinin mesleğe ait sorunlarını vurgulamış; sonrasında konaklama, seyahat, ulaştırma işletmeleri gibi paydaşlarla yaşanan sorunları ortaya koymuştur.…”

“…Çalışma, nitel araştırma yöntemine dayanmakta olup, veri toplama aracı olarak görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Her ne kadar turist rehberliği mesleğinin zorlu yapısı ve doğası itibariyle cinsiyete bakılmaksızın bazı zorluklar yaşanıyor olsa da (Batman, 2003;Güzel vd., 2014;Karamustafa & Kılıçhan, 2019), özellikle kadın çalışanların dezavantajlı gruplar arasında değerlendirilmesi (Umutlu & Öztürk, 2020) yaşanan sorunların boyutunu değiştirebilmektedir. Bu nedenle, araştırmada kadın ve erkek turist rehberlerinin sorunları arasında farklılıklar bulunacağı göz önüne alınarak, araştırma kapsamına sadece kadın çalışanlar dâhil edilmiştir.…”

“…Turist rehberliği, uzun ve yorucu çalışma saatleri ile fiziksel gücün yüksek olduğu bir iş kolu olduğundan, zorlu mesleklerden biri olarak kabul edilmektedir (Alrawadieh vd., 2020). Bu durum, meslekte çalışan tüm bireyler için geçerli olsa da (Karamustafa & Kılıçhan, 2019;Büyüktepe vd., 2019), kadının toplumdaki rolü itibariyle (ev, eş ve çocuk sorumlulukları gibi) daha zorlu geçebilmektedir.…”

“…Akşam grubu bırak, sabah grubu al esneklik payı yok, karar verme yetkisi bize bırakılmıyor (örneğin akşam yemeğini turist nerede almak isterse acenta bu esnekliği rehbere bırakmıyor, siz yolcuya bunu açıklıyorsunuz)…". K.2 Turist rehberleri çok fonksiyonlu göreve sahip olduğundan, ulaştırma işletmeleri, yeme-içme işletmeleri, konaklama işletmeleri gibi paydaşlarla da çeşitli sorunlar yaşayabilmektedirler (Karamustafa & Kılıçhan, 2019). Turizm deneyimlerine aracılık eden turist rehberlerinin (Mackenzie & Raymond, 2020), paydaşlarla arasındaki ilişki çok önemlidir.…”