Derivaten, risicomanagement en de balansstructuur van ondernemingen

Abstract

Financiële derivaten zijn onconventionele afgeleide instrumenten van de financiële markten die een belangrijke rol kunnen spelen bij het risicomanagement van ondernemingen. Dit management kan echter ook op andere wijze plaatsvinden zoals door middel van investeringen en de keuze van de vermogensstructuur. Dit artikel beschrijft de theoretische relatie tussen derivaten, risicomanagement en de balansstructuur. Geen ad hoc-benadering maar een integrale benadering is vereist. Dit leidt tot het onderscheid tussen interne en externe hedges en de keuze daartussen. Projectie vindt plaats op de (markt)waarde van de onderneming als referentiedoelstelling. De theoretische voor- en nadelen van derivaten worden uitvoerig besproken. Empirisch onderzoek bevestigt in het algemeen het nut van derivaten. Een belangrijke negatieve eigenschap is de mogelijkheid dat tijdens de looptijd van het derivaat bijstortingen moeten plaatsvinden. Met deze integrale benadering van het onderwerp wordt beoogd de verkaveling in ondernemingsfinanciering die de gangbare literatuur kenmerkt te doorbreken. Twee niveaus van risicomanagement worden onderscheiden. Deze geven inzicht in kortzichtig en fundamenteel risicomanagement. Dit onderscheid vergemakkelijkt het zicht op de oorzaken van de financiële crisis sinds 2007. Verschillende criteria voor het gebruik van derivaten in een praktische setting worden aangereikt.