Detection of Nodal Regions in Turkey: An Empirical Approach Based on the Yer-Sis Project Interface

Abstract

Türkiye’de kapsamlı olarak ilk bölgesel çalışma 1982 yılında ‘Yerleşme Merkezlerinin Kademelenmesi’ adı altında yapılmıştır. Ancak, günümüze kadar gelen süreçte tüm Türkiye’deki il, ilçe, belde ve köy yerleşimlerini de içine alan kapsamlı bir çalışma yapılmamıştır. Bununla birlikte küreselleşme, teknolojik gelişmeler, kentsel nüfus artışı, politik ve sosyo-ekonomik değişmeler bölge yaklaşımının ve yerleşimler arası ilişkilerin tanımının yeniden kurgulanmasını gerektirmiştir. Bu kapsamda kentsel ve kırsal yerleşmelerin yoğunluğunu ve etki alanlarını belirlemek amacıyla YER-SİS- Türkiye’de Kentsel ve Kırsal Yerleşim Sistemleri Araştırması çalışması yapılmıştır. Çalışmada Türkiye için nodal bölge kavramı çerçevesinde kentsel ve kırsal hizmet merkezlerinin etki alanları ve bölgeler ağ analizi teorisinden yararlanarak belirlenmiştir. Çalışmada kentsel merkez yerleşimleri ve bunlara bağlanan yerleşimlerin birbirleri ile olan ilişkilerine daha ayrıntılı bakabilmek için çeşitli ek kısıtlar getirilmiş, İstanbul, Ankara, İzmir, Konya, Kayseri, Eskişehir, Erzurum, Bursa, Gaziantep, Diyarbakır, Adana ve Antalya merkez yerleşimleri ve bunlara bağlanan yerleşim sayıları bu kısıtların farklı varyasyonları uygulanarak incelenmiştir.