Development of air transportation in the context of globalization in the World and Turkey

Abstract

26 GirişUlaşım, herhangi iki alan arasında etkileşim kurmanın tek şartıdır. İster karada en ilkel hali ile yapılsın, isterse uydular aracılığı ile ses ve görüntü iletilsin her durumda ulaşım faaliyetleri, coğrafyanın konusu içinde yer alır. İnsan, mal ya da bilginin hareketi coğrafyanın en temel bileşeni olarak kabul edilir (Rodrigue vd., 2013:1). Ulaşım konusu ekonomik coğrafya alanı içindeki hizmetler coğrafyası altında incelenir (Doğanay ve Doğanay, 2014:171; Özçağlar, 2014:176). Ulaşım, insan faaliyetlerini anlamada etkin bir rol oynarken değişen, dönüşen yönleri ile küreselleşen dünya ekonomisi ile de ilişkilendirilebilir. Keşifler sonrasında dünyanın kıtaları arasında ulaşım imkânları artmış deniz yolu ile tüm dünya dolaşılmıştır. Böylelikle erişilemeyen bir yer kalmamış, önce keşif için sonrasında ticari amaçlı ulaşım faaliyetleri küresel dünya olgusunu ortaya çıkarmıştır. Devam eden süreçte ülkeler arasındaki sermaye akışı ve ortak bir dünya pazarının oluşması iki önemli gelişmedir. Çok uluslu şirketler mal, insan veya bilginin akışında bir sektör oluşturarak büyük güç haline gelmiştir. Dolayısıyla, coğrafyanın önemli konularından biri olan ulaşım, maddelerin, insan ve haberlerin yer değiştirmesine neden olup yeryüzünde görülen üretim faaliyetleri içinde incelenir (Tümertekin, 1987:1). Böylelikle küreselleşen dünya ekonomik düzeninin merkezinde yer almıştır.Ulaşım ve küreselleşme ilişkisi ulaşım türleri arasında farklı şekilde gelişmiş, dünyanın değişik yerlerinde gerçekleşen ulaşım faaliyetleri giderek farklılaşmıştır (Atalay, 2005:229). Ulaşımın zaman içinde hacmi değiştiği gibi ulaşım araçları da çeşitlenmiştir. 16. yüzyıldan sonra okyanus aşırı deniz ulaşımı geleneksel kara ulaşımına rakip olurken, 20. yüzyıl ortalarından itibaren hava ulaşımı dikkatleri çekmeye başlamıştır. Dünyanın "tek bir sahne gibi" kabul edildiği küreselleşmede, diğer ulaşım sistemlerine göre hava ulaşımı, sağladığı sürat ve konfor nedeniyle daha etkin bir yere sahip olmuştur.

Örgütsel ekoloji kuramı bağlamında Türkiye’deki havayolu taşımacılığı sektörünün son 40 yılının analizi

“…Sağbaş ve Çelik (2019) çalışmalarında sektöre yönelik gerçekleştirilen regülasyonların Türkiye sivil havayolu taşımacılığı sektöre etkilerini incelemişlerdir. Karakaş-Özür (2019) çalışmasında yolcu ve yük miktarlarına bakarak ulusal ve uluslararası hava ulaşımının gelişimini incelemiştir.…”