Development of Out-of-School Learning Activities in Science Education and Sample Activities

Abstract

Yapılan araştırmalar okul dışı öğrenme ortamlarının fen eğitimi açısından önemli olduğunu göstermekle beraber okul dışı öğrenme etkinliklerinin sınıf yönetimindeki zorluklar veya ders materyallerinin yetersizliği gibi birtakım sebeplerden dolayı öğretmenler tarafından ders süreçlerinde çok fazla tercih edilmediğini göstermektedir. Bu bakımdan, okul dışı öğrenme etkinliklerine yönelik öğretmenlere ve öğretmen adaylarına yol gösterici materyallerin sunulmasının faydalı olacağı birçok araştırmacı tarafından savunulmaktadır. Bu durumdan hareketle, bu çalışmada okul dışı öğrenme ortamlarının planlamasına ilişkin etkinlik öncesi, etkinlik sırası ve etkinlik sonrası olmak üzere yapılması gerekenlere uygun biçimde hazırlanmış Okul Dışı Öğrenme Etkinlik Planı Taslağı ve bu plan taslağına göre hazırlanmış iki adet okul dışı öğrenme etkinliği (1- Oyun parkları etkinliği, 2- Milli parklar etkinliği) sunulmuştur. Okul Dışı Öğrenme Etkinlik Planı Taslağının hazırlanması sürecinde tasarım-temelli araştırma yöntemi kullanılmıştır. Hazırlanan ilk etkinlik güncel fen bilimleri dersi öğretim programında yer alan ve 5.sınıf düzeyinde olan İnsan ve Çevre konu alanı içerisindeki çevre kirliliği kazanımına yönelik hazırlanmıştır. Hazırlanan etkinlik Öğretmenlik Uygulaması-II dersi kapsamında öğretmen adayları tarafından 5.sınıfta öğrenimine devam eden 20 öğrenciye uygulanmış ve öğrencilerden etkinlik hakkında geri dönütler alınmıştır. Öğrencilerden alınan geri dönütler, öğretmen notları ve araştırmacının gözlemlerinin sonucunda aldığı notlar bütüncül bir şekilde değerlendirilerek ikinci etkinlik oluşturulmuştur. Bu etkinlikte güncel fen bilimleri dersi öğretim programında yer alan ve 5.sınıf düzeyinde olan Canlılar ve Yaşam konu alanı içerisindeki canlıların benzerlik ve farklılıkları kazanımı seçilmiştir. Araştırma dahilinde okuyuculara sunulan Okul Dışı Öğrenme Etkinlik Planı Taslağının ve bu taslağın içeriğine uygun olarak hazırlanmış olan etkinlik planlarının, fen bilimleri dersi sürecinde okul dışı öğrenme ortamlarından yararlanmak isteyen öğretmen adaylarına ve öğretmenlere fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Ek olarak, araştırmanın okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin etkinlik hazırlama araştırmaları için örnek teşkil edebilecek nitelikte olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, çalışmanın fen bilimleri derslerinde okul dışı öğrenme ortamlarından daha fazla yararlanılmasına yönelik çabalara katkıda bulunacağı öngörülmektedir.