Dhima ya Kialami Pragmatiki ‘Hivi’ katika Mawasiliano ya Kiswahili

Abstract

Makala hii inahusu dhima za kialami pragmatiki hivi katika mawasiliano ya Kiswahili. Data za makala hii zimekusanywa kutoka katika mazungumzo yanayofanywa katika vijiwe vya mamalishe, vipindi vya televisheni na kutoka katika soga za mtandao wa WhatsApp. Uchambuzi wa data umeongozwa na Nadharia ya Umuktadhaishaji ya Gumperz (1982) na kwa kutumia mbinu ya uchambuzi kilongo. Matokeo ya uchunguzi huu yanaonesha kwamba kialami pragmatiki hivi kina dhima tofautitofauti kinapotumiwa katika mawasiliano. Miongoni mwa dhima hizo ni kutumika kama kianzilishi cha swali, kusisitiza jambo, kunukuu mazungumzo, kuashiria wakati uliopo au muda si mrefu, kudokeza makadirio au kutokuwa na hakika ya jambo na kutumika kama kiolezi. Kwa ujumla, makala hii inadokeza kwamba lugha ya Kiswahili ina utajiri wa kimaana unaotokana na matumizi ya vialami pragmatiki. Hivyo, tafiti zaidi zinaweza kufanyika kuchunguza dhima za vialami pragmatiki vingine katika lugha hii.

Pragmatic marker tu as a source of implicature in Kiswahili

“…It serves, among others, to imply an amount, inevitability, simplicity, reassurance, nearness, a warning, immediacy/temporariness, a lack of reason, commonness, "Don't quote me" and disappointment. These implied meanings are unique to the PM tu, as they have not been noted in other research on the PMs in Kiswahili, like sawa (Kibiki 2019), sasa (Goodness 2020), yaani (Marjie and Sosoo 2021) and hivi (Kibiki 2022). Therefore, each PM is unique in the way it conveys meaning in Kiswahili.…”