Diskurzivni tragovi malih država

Abstract

Tokom trideset godina nakon raspada socijalističke Jugoslavije, Srbija i Hrvatska su kao postjugoslovenske male države ipak drugačije osmišljavale svoje mesto u regionalnom i globalnom kontekstu. O tome svedoči i njihov različit odnos prema međunarodnim organizacijama poput Evropske unije (EU), NATO ili Ujedinjenih nacija. Ovaj članak u središte svog interesovanja uzima UN kao multilateralni forum ili arenu u kojoj se bitno predstavljaju i oblikuju spoljnopolitičke uloge i identiteti malih država. Oslanjajući se na konstruktivističku analizu spoljne politike i teoriju uloga, autor se fokusirao na glavne deonice u razvoju spoljnopolitičkih narativa Srbije i Hrvatske kao aktivnih malih država članica u Ujedinjenim nacijama. Iako obe države vide sebe kao aktivne, ta aktivnost bi trebalo da bude u funkciji dve različite, teorijski profilisane, strategije malih država. Obrazlaže se sledeći argument: dok Srbija zbog složenosti kosovskog pitanja vodi uglavnom defanzivno autonomnu strategiju u skladu sa proklamovanom vojnom neutralnošću, dotle je Hrvatska kao mala članica EU i NATO priklonjena traganju za integracionističkim uticajem u konstelaciji sa evroatlantskim partnerima. Analizom zvaničnih diskursa dveju zemalja u Generalnoj skupštini UN, između 2000. i 2020. godine, pokazano je na koji način, i u kojoj meri se njihovi diskursi o regionalnoj, evropskoj i svetskoj politici približavaju ili udaljavaju, i razmatra se šta to znači za njihova mesta u svetu.