Eczacılık, Eczacılık Bilimleri ve İlgili Alanlarda Yapay Zekâ Kullanımı

Abstract

Teknolojinin gelişmesi ile değişen yaşam şartları, her meslek için yeni tanımlamalar gerektirmiştir. Eczacılık, birçok farklı alt disiplini barındıran multidisipliner çalışmaların mümkün olduğu bir alandır. İlk defa 1960'ta tıptan ayrı bir meslek olarak tanımlanan eczacılık mesleği, 1960'tan sonraki her dönemde, çağın gerektirdiği değişikliklere uğramıştır. Majistral ilaçların hazırlandığı eczane laboratuvarları, müstahzar ilaç sayısının artması, ilaç takip sistemi ve Medula sisteminin eczanelere entegre edilmesi gibi örnekler, eczacılık hizmetinin bulunduğu çağa uymasının bir sonucu olarak yorumlanabilir. Günümüzde, teknolojinin getirdiği değişim zorunluluğu da göz önüne alınınca, hiçbir eczacılık hizmeti teknolojiden bağımsız düşünülememektedir. Akılcı ilaç kullanımında, hastane eczanesinde, serbest eczanelerde, ilaç geliştirilmesinde ve üretilmesinde kullanılan yapay zekâ (YZ) uygulamaları bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı; güncel veriler ve literatür ışığında, eczacının sorumluluklarını ve eczacılık uygulamalarını genel olarak değerlendirmek; YZ'yi ve YZ'nin özelliklerini açıklayarak eczacılık alanında kullanılan YZ uygulamalarına örnekler sunmaktır.Endüstri 4.0 dönemi ile birlikte yıkıcı teknolojiler daha çok konuşuldu. İlaçların üretiminden hastaya sunumuna kadar birçok aşamada yıkıcı teknolojilerin kullanılmasıyla birlikte Eczacılık 4.0 kavramı ortaya çıkmıştır. Eczacılık 4.0 döneminde görev yapan eczacıların çağın gereklerini yerine getirebilecek yeterliliklere sahip olmaları, teknolojiyi anlamaları ve bu teknolojiyi mesleklerine fayda sağlayacak şekilde kullanmaları gerekmektedir. Farklı algoritmalarının kullanılması, eczacılığın farklı alanlarına katkı sağlayabilir. Ancak, tüm alanlara katkı sağlanması için eczacı ve eczacılık şarttır.