Een lactobezoar bij een zuigeling met excessief huilen

Abstract

InleidingHet woord bezoar is afkomstig uit het Perzisch en betekent bescherming tegen gif. Tegenwoordig wordt de term gebruikt voor een zeldzame conditie waarbij een massa van ongewoon materiaal zich in het spijsverteringskanaal ophoopt. Men benoemt de bezoar naar zijn compositie: een lactobezoar bestaat uit een compacte massa van onverteerde melk. Dit type bezoar wordt sinds 1959 beschreven bij kinderen met verschillende ziektepresentaties en gerelateerd aan diverse die¨ten. Incidentiecijfers zijn onbekend en beschrijvingen blijven beperkt tot case reports, maar mogelijk wordt dit fenomeen door de verscheidenheid aan presentatievormen onderschat.In dit artikel beschrijven wij een bijzonder klinisch beeld van een lactobezoar en komen de etiologie, kliniek, diagnostiek en behandeling aan bod. CasusEen 6 weken oude zuigeling werd op de polikliniek gezien in verband met excessief huilen sinds een week na geboorte. De patie¨nt huilde met name tijdens en na borstvoedingen overdag, was dan ontroostbaar en sliep weinig. Hij kreeg gemiddeld achtmaal per dag borstvoeding op verzoek aangeboden. Defecatie kwam eenmaal per week en had een normale kleur en consistentie. Er was geen sprake van regurgitatie, vomitus of houdingsafhankelijk huilen. De groei en ontwikkeling waren goed. Op eigen initiatief waren de ouders met hypoallergene voeding gestart (Nutrilon Hypo Allergeen 1), maar na uitblijven van enig effect op het huilen werd na drie dagen de borstvoeding wederom gecontinueerd.Bij lichamelijk onderzoek werden geen afwijkingen gevonden en een screenende buikoverzichtsfoto ter beoordeling van de darmconfiguratie vertoonde geen aanwijzingen voor een malrotatie of volvulus. De patie¨nt werd ter observatie opgenomen. Aangezien er op een prenatale echo eenmalig een uitgezet nierpyelum was gezien, werd echografisch onderzoek van het abdomen verricht. De nieren bleken normaal, maar in de maag was een vier centimeter grote, bolvormige, inhomogene massa zichtbaar. Deze massa toonde geen vascularisatie, maar wel een opvallende dikvloeibare draaikolkbeweging (whirl). Hieromheen bewoog een spoor vocht, passend bij recent gedronken melk (figuur 1). De diagnose lactobezoar werd gesteld.Klinisch werd gestart met omeprazol (Losec mups) 10 mg eenmaal daags, hetgeen overeenkomt met 2 mg/ kg. Het huilen leek vanaf de startdag van omeprazol te verminderen. Drie dagen later werd de lactobezoar gee¨valueerd. Na orale contrasttoediening toonde Figuur 1 Echografie op dag van opname; lactobezoar in de maag met rondom gering vocht. C.B.M. Kruijdenberg, coassistent kindergeneeskunde, M.A.C. Mattheij, aios kindergeneeskunde,