Eğitimde Dijitalleşme Olgusunun Fırsat Eşitliği Bağlamında Değerlendirilmesi

Abstract

Eğitimde fırsat eşitliği meritokratik bir toplum düzeninde bireylerin liyakatleri doğrultusunda hak ettikleri toplumsal konumları elde etmelerini sağlayacak olanak ve araçlara erişimlerindeki adalete işaret eden bir kavramdır. Toplumsal yaşamda dijitalleşmenin ve teknoloji kullanımının giderek artması eğitsel süreçleri de benzer yönde biçimlendirmekte, özellikle yaşanan son pandemi ile birlikte eğitimde dijitalleşmeyi olağan ve kaçınılmaz bir noktaya taşımaktadır. Eğitim uygulamalarının daha hızlı ve kolay hale gelmesi açısından değerlendirildiğinde oldukça yararlı olarak değerlendirilebilecek bu durum, söz konusu dijital donanıma sahip olup olmama bağlamında yeni eşitsizlikler üretme riski açısından son derece tartışmaya açıktır. Özellikle okul dışı sosyoekonomik ve sosyokültürel boyutların etkili olduğu böylesi bir fırsat eşitliği tartışmasının, özellikle gelecekteki eğitsel süreçleri adil ve etkili bir biçimde, dezavantajlı kesimlerden gelen öğrencileri de gözeterek yapılandırmak açısından değerli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı eğitimde fırsat eşitliği kavramına anlaşılır bir çerçeve sunduktan sonra hem dijitalleşme süreçlerinin eğitimde fırsat eşitliği ideali bağlamında içerdiği riskleri belirlemek hem de dijitalleşme süreçlerinin eğitsel ortamlarda eşitliğe katkı sunma potansiyelini tartışmaktır. Bu doğrultuda alan yazında öne çıkan ve araştırma odağında yer alan eğitimde fırsat eşitliği ve eğitimde dijitalleşmenin tartışıldığı önemli akademik çalışmalar doküman incelemesine tabi tutulmuş ve araştırma soruları kapsamında sentezlenmiştir.