ÖZET
Amaç:Elektrokonvülzif tedavinin (EKT) oksidatif metabolizma üzerine etkileri ile ilgili literatürün ço¤u hayvan deneylerine dayanmaktad›r ve oksidan/antioksidan dengenin de¤iflti¤ine dair çeliflkili sonuçlar içermektedir. Bu alanda yap›lan ilk insan çal›flmas› olan bu çal›flman›n amac› depresif hastalarda EKT sonras› oksidan ve antioksidanlardaki de¤iflimleri araflt›rmakt›r. Yöntemler: On dört unipolar ve iki bipolar depresyon hastas› çal›flmaya dahil edildi. Kan örnekleri ilk EKT seans›ndan 1 saat once ve 7. EKT seans›ndan 1 saat sonra al›nd›. Plazmada oksidanlardan malondialdehit (MDA), nitrik oksit (NO) ve ksantin oksidaz (XO); antioksidanlardan süperoksit dismutaz (SOD) seviyeleri ölçüldü. Bulgular: Birinci ve 7. EKT seans›ndan sonraki Hamilton Depresyon Ölçe¤i (HAM-D) skorlar› 32.63±9.54 ve 16.50±7.22 idi (t=7.92, df=15, p<0.001). Yedinci EKT sonras› SOD de¤erleri EKT öncesi SOD de¤erlerinden anlaml› olarak düflüktü (p<0.05, Z= -3,459). EKT öncesi ve sonras› MDA, NO ve XO de¤erleri aras›nda anlaml› bir farkl›l›k yoktu (p>0.05). Bununla birlikte, EKT öncesi SOD de¤erleri EKT öncesi HAM-D skorlar› ile anlaml› düzeyde pozitif korelasyon gös-teriyordu (r=0.641, p=0.007). Sonuç: EKT sonras› antioksidan bir enzim olan SOD düzeyindeki düflüfl oksidatif stresi artt›rarak nöronlara zarar verebilir. Bu nedenle EKT uygulama dönemlerinde antioksidan ekleme tedavilerinin olas› faydalar› araflt›r›lmal›d›r. Yine EKT öncesi yüksek oksidan seviyeleri depresyon hastalar›nda EKT'ye kötü yan›t› yordayabilir. (Nöropsikiyatri Arflivi 2010; 47: 247-51) Anahtar kelimeler: Elektrokonvülzif tedavi, Oksidatif metabolizma, Süperoksit dismutaz ABSTRACT Objective: The literature regarding effects of electroconvulsive therapy (ECT) on oxidative metabolism (OM) reports conflicting changes in oxidant and antioxidant status in animal studies. The goal of this first human study was to investigate the changes in oxidants and antioxidants in plasma of depressed patients after ECT. Methods: Fourteen unipolar and two bipolar patients were included in the study. The blood samples were obtained within one hour before the 1 st and within one hour after the 7 th ECT sessions. Oxidants malondialdehyde (MDA), nitric oxide (NO), and xanthine oxidase (XO) and antioxidant superoxide dismutase (SOD) were measured in the plasma. Results: Before the 1 st and after the 7 th ECT sessions, the Hamilton Depression Rating Scale (HDRS) scores were 32.63±9. 54 and 16.50±7.22, respectively (t=7.92, df=15, p<0.001). After the 7 th ECT, SOD values were significantly lower than pre-ECT SOD values (p<0.05, Z= -3,459). There were no significant difference between pre-and post-ECT values of MDA, NO, and XO (p>0.05). However, pre-ECT SOD values were significantly and positively correlated with pre-ECT HDRS scores (r=0.641, p=0.007).
Conclusion:The decrease in antioxidant enzyme SOD after ECT may damage the neurons by increasing oxidative stress. Thus, possible benefits of antioxidant supplementation during ECT should be investigated. Additionally, higher pre-ECT o...