Elektrikli/Elektronik Tüketici Ürünlerinde Kalite Değerlendirme Kriterleri: Nitel bir Araştırma

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, elektrikli ve elektronik tüketici ürünlerinde müşterilerin kalite algısını belirleyen unsurların doğrudan onların kendi söylevlerinden hareketle belirlenmesidir. Bu amaçla yapılandırılmış, açık uçlu anket çalışmasından yararlanılmış, katılımcılardan kullandıkları ürünlerle ilgili olarak neden kaliteli ve neden kalitesiz olduğunu düşündüklerini maddeler halinde yazmaları istenmiştir. 191 katılımcının anket verilerinin değerlendirmeye tabi tutulduğu çalışmada veriler MAXQDA 2022 programında analiz edilmiştir. Katılımcı ifadelerinin kalite boyutu olarak kodlanmasında öncelikli olarak literatürde yer alan boyutlar dikkate alınmış, gerek görülen yerlerde kalite boyutları altında alt kodlamalara da yer verilmiştir. Yapılan analizler neticesinde performans, kullanışlılık, dayanıklılık, güvenilirlik, hizmetler, fiyat, estetik, fonksiyonellik, algılanan kalite, güvenlik, çevrecilik ve uygunluk olmak üzere 12 temel kalite boyutu ve bu boyutlar altında 35 alt boyut tanımlanmıştır. En çok değerlendirilen ürünler sırasıyla cep telefonu, bilgisayar ve televizyon, en çok değerlendirilen markalar Samsung, iPhone ve Arçelik olmuştur. Cinsiyete göre yapılan değerlendirmelerde fiyat, algılanan kalite, dayanıklılık, estetik, uygunluk ve çevrecilik boyutları oransal olarak erkekler tarafından daha çok değerlendirilmişken diğer boyutlarda kadınların değerlendirmelerine ilişkin oranlar daha yüksektir.