Emissies van endotoxinen uit de veehouderij : eindrapport endotoxine metingen = Emissions of endotoxins from animal production: final report on endotoxin measurements

Abstract

SynopsisCijfers over de emissie van endotoxinen uit stallen zijn nodig als input voor een eventueel endotoxine toetsingskader ter bescherming van de gezondheid van omwonenden van stallen. Daarnaast zijn emissiecijfers nodig in lopend onderzoek waarin concentratiegradiëntkaarten worden gegenereerd en relaties tussen gemodelleerde endotoxineconcentraties en medische gegevens van bewoners worden onderzocht. In twee eerdere rapportages is een literatuurstudie uitgevoerd (WLR Rapport 773) en is een eerste set emissiecijfers verkregen waarmee ook indicatieve verspreidingsberekeningen voor een aantal fictieve stallen zijn uitgevoerd (WLR Rapport 959). Dit derde deel van het onderzoek richtte zich op verdere onderbouwing en detaillering van de emissiecijfers en de uitgangspunten voor de verspreidingsmodellering van endotoxinen. In dit rapport is de eerste set emissiecijfers uitgebreid tot een totaal van 60 endotoxinemetingen, verricht bij een totaal van 18 stallen voor leghennen, vleeskuikens, vleesvarkens, zeugen, biggen en melkkoeien. Daarnaast bevat dit rapport twee literatuurstudies die inzichten opleveren voor het juist vormgeven van de modellering van endotoxinen vanuit stallen naar leefomgeving en omwonenden. Met dit alles is eerder ontbrekende kennis ontwikkeld dat in de toekomst kan dienen als componenten van een endotoxine toetsingskader en als een basis voor het project 'Risicomodellering veehouderij en gezondheid'. AbstractData on the emission of endotoxins from livestock farms are needed as input for a possible endotoxin assessment framework for the protection of the health of people living in the vicinity of farms. In addition, emission figures are needed in a current research project in which concentration gradient maps are generated and relationships between modelled endotoxin concentrations and residents' medical data are examined. In two previous reports, a literature study was conducted (WLR Report 773) and a first set of emission figures was obtained which were used in indicative dispersion calculations at a number of fictitious farm sites (WLR Report 959). This third part of the research focused on a further substantiation and detailing of the emission figures and the dispersion modelling of endotoxins. In this report, the first set of emission figures has been extended to a total of 60 measurements carried out at a total of 18 livestock houses for laying hens, broilers, fattening pigs, sows, piglets and dairy cows. In addition, this report contains two literature studies that provide insights for a valid design of the dispersion modelling of endotoxins from livestock farms to the environment and local residents. With all this, previously lacking knowledge has been developed which in future can serve as components of a possible endotoxin assessment framework and as input for the project 'Modelling health risks of livestock houses'. OmslagfotoDe foto op de voorzijde toont monstername van PM10 in de buitenlucht met op de achtergrond een veehouderijbedrijf. Foto: Kees Rutten. Dit rapport is gratis te do...

Inventariseren van mogelijke signaalindicatoren voor klimaat in leghenstallen

“…Deze grenswaarde geldt voor een blootstellingsduur van 8 uur (Winkel et al 2014). Winkel et al (2018) geven aan dat de geadviseerde grenswaarde betrekking heeft op de inhaleerbare stoffractie, maar dat er verschillende responsen kunnen optreden afhankelijk van waar in de luchtwegen depositie van endotoxinen plaatsvindt. Er is weinig informatie over depositie in de luchtwegen van deeltjes groter dan 10 μm.…”

“…Vooralsnog adviseren Winkel et al (2018) om de metingen/grenswaarden voor fijnstof (PM10) aan te houden.…”