Engellilik ve Spor Sosyolojisi

Abstract

İnsan, sosyal bir canlı olduğu için diğer insanlarla birlikte yaşar. Bu yaşam zorunluluğu, sosyal yaşam alanlarının insanlar tarafından kurulmasını gerektirir. Eğitim, sanat, spor gibi sosyal yaşam alanları yazılı ve yazısız olmayan kurallara göre belirlenir. Bu yaşam alanlarında yapılan her şey diğer insanlara da yansıdığı için toplumun kültürünü oluşturur. Eğitim kültürü, sanat kültürü ve spor kültürü gibi oluşan alt kültürlerin durumu, aynı zamanda o toplum için bir medeniyet göstergesidir. Medeniyetin temel göstergelerinden biri, spor gibi insan birlikteliklerinde oluşan etkinlikler ile ilgili sosyal faydanın paylaşılma seviyesidir. Çünkü her insan, hayat koşullarını ilgilendiren yetenek ve becerilere aynı derecede sahip değildir. Dolayısıyla sosyal yaşamın fırsat ve olanaklarından herkesin faydalanabilmesi için resmi ve özel tüm kurum ile kuruluşların yapması gereken görevleri ve almaları gereken sorumlulukları vardır. Sporda engellilik konusuna bu bakış açısından yaklaşmak spor sosyolojisinin amaçlarından biridir. Çünkü spor sosyolojisinin merkezi alanı spor ve spor insanıdır. Engelli sporcular için spor ortamlarına girmek çoğu zaman önemli bir sorun olarak görülmektedir. Bu nedenle engelli spor insanları, engelsiz spor insanlarına göre gelişimsel açıdan geride kalmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada öncelikle spor kültürü içinde farklılıklara ve farklı olanlara bakıştaki değişmelere spor sosyolojisi açısından değinilecektir. Daha sonra spor sosyolojisinde engelliliğin ne olduğu konusu ele alınacaktır. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı, engelli sporunun ve engelli spor insanlarının spor sosyoloji açısından araştırılmasının önemi ve gerekliliğini ortaya koymaktır. Araştırma yöntemlerinden betimleme yönteminin kullanıldığı bu çalışmanın engelli sporları konusundaki farkındalığa katkı sağlayacağı ve benzer çalışmalara öncülük edeceği tahmin edilmektedir.