Estetik Değer Oluşturmada Masalların Rolü: Türk Masalları Örneği

Abstract

ÖzetBireylerin yaşamlarını mutlu ve huzurlu geçirmelerinde onların çocukluklarında bu güzellikleri görme ve yaşamalarının etkili olduğu görülmüştür. Aynı zamanda bu dönemde dinlenen ve okunan materyallerin de hayatta kalıcı izler bıraktığı ve bireyin geleceğini şekillendirmede önemli roller üstlendiği bilinmektedir. Geçmişten bugüne insanların eğlenmesini ve eğitilmesini sağlamanın yanı sıra estetik duygularının gelişmesine de katkı yapan masalların günümüz çocuklarına da önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir. Sahip olduğu dil ve anlatım özellikleriyle masalların başta bireylerin iyi birer dinleyici olup güzel konuşmaları, topluma yararlı insan olmaları, yaşamı ve çevreyi güzelleştirmeleri, planlı ve düzenli yaşam sürmeleri, edebi zevk kazanmaları, duygu, düşünce ve kavram dünyalarını geliştirmelerine katkı yapacağı kestirilebilir. Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubunun tespitinde amaçlı örnekleme tekniklerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Araştırmada, yerli literatürde yer alan eserler ile bazı önemli masal türündeki eserler incelenmiştir. Eserlerin estetik eğitimle ilişkili olup olmadığına bakılmış, estetik eğitime işaret eden cümle veya paragraflar seçildikten sonra kendi aralarında sınıflandırılmıştır. Daha sonra da masallarla estetik eğitiminin nasıl yapılabileceği sorusuna cevap aranmıştır.Anahtar Sözcükler: Estetik eğitimi, estetik, masal, estetik ve masallar, çocuk edebiyatı Abstract Underlying reason of individuals' spending their lives peacefully and happily is their having seen and lived these kinds of beauties in their childhoods. At the same time, materials read and listened in this period of life leave permanent marks in life and play an important role in shaping the individual's future. From past to present, tales which provide people to be educated and have fun as well as * Bu makale 21-22 Ekim 2016 tarihlerinde İstanbul'da yapılan III. Uluslararası Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu'nda sunulan bildirinin genişletilmiş halidir.

Türk Masalları ile Toplum İnşası

“…This study, thus, aims at determining how the tales contribute to forming the social order. There are a number of studies conducted on functions of tales by focusing on children's point of view: educational purposes (Helimoğlu 1999, Demir Ozan 2009, Örge Onuk 2013, Erdal 2016, value-education purposes (Karatay 2007, Akkaya 2014, Küçük et al 2014, Sever et al 2015, Yiğit and Kesmeci 2015, Kılcan 2016, Tural and Şahan 2017, virtue education (Işık 2009 and Vargelen 2016), and its contribution to child development (Şahin 2011, Arıcı 2012), aesthetic-value contribution (Arıcı 2016, Dedeoğlu Orhun 2014 and other similar studies. This study set out to determine the contributions of tales to the formation of a healthy social structure.…”

Tahi̇r Alangu'nun Derleyi̇p Yazdiği Masallarin Konunun Yapilandirilmasini Zayiflatan Ögeler Açisindan İncelenmesi̇

“…Alanda masallarla ilgili çalışmaların ağırlık merkezini değerler eğitimi (Küçük, Gedik ve Akkuş, 2014;Akkaya, 2014a;Sever, Memiş ve Sever, 2015;Arıcı, 2016; Tahir Alangu'nun Derleyip Yazdığı Masalların Konunun Yapılandırılmasını Zayıflatan Ögeler Açısından İncelenmesi…”

“…Türkiye Folkloru El Kitabı ve Kediler Padişahı onun ölümünden sonra yayımlanmıştır (Hafçı, 2010). Yazarın Billur Köşk Masalları ile Keloğlan Masalları adlı kitapları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından İlköğretim 100 Temel Eser listesine dâhil edilmiştir.Alanda masallarla ilgili çalışmaların ağırlık merkezini değerler eğitimi(Küçük, Gedik ve Akkuş, 2014;Akkaya, 2014a; Sever, Memiş ve Sever, 2015;Arıcı, 2016;…”

“Is It Possible to Live in The World Differently?” An Example “The Little Black Fish” in Value Education

“…Ancak özellikle ilkokul döneminde çocuk edebiyatı ürünleri öğrencilerin okuma ilgileri bakımından önemli bir yer tutmaktadır. Bu bağlamda çocuk romanları, masal, hikâye, fabl gibi çocuk edebiyatı ürünlerinin de değer eğitimi açısından ele alındığı görülmektedir (Akçay ve Baş, 2015;Akkaya, 2014;Arıcı, 2016;Aslan, 2016;Batur ve Yücel, 2012;Deveci, Boyacı ve Türe, 2013;Erdal, 2009;Genç ve Yalınkılıç, 2011;Karatay, 2007a;Uzuner Yurt ve Şimşek, 2016). Ancak ilgili alanyazında Samed Behrengi'nin kitaplarının değer eğitimi bakımından incelendiği bir araştırmaya rastlanmamıştır.…”

“…It is possible to observe from the relevant literature that children's literature such as novels, tales, stories and fables were taken into consideration in terms of value education (Akçay & Baş, 2015, Akkaya, 2014, Arıcı, 2016, Aslan, 2016, Batur & Yücel, 2012, Deveci, 2013, Erdal, 2009, Genç & Yalınkılıç, 2011, Karatay, 2007a, Uzuner Yurt & Simsek, 2016. However, within this relevant literature, it is not possible to come across a value education research focusing on Samed Behrengi's books.…”