Ev Teksti̇l Ürünleri̇ Özeli̇nde Eki̇nezya Ve Eveli̇k Tohumu İle Pamuklu Kumaşlarin Nano Mordanlar Kullanilarak Renklendi̇ri̇lebi̇li̇rli̇ği̇ni̇n Araştirilmasi

Abstract

Ev tekstili ürünleri, popülaritelerini son zamanlarda kazanmalarına rağmen geçmişten günümüze kadar hayatımızın büyük bir alanında var olmuşlardır. Tüketiciler tarafından ev tekstili ürünlerinin tercih edilmesinde renk önemli bir faktördür. Bu faktör için ise tekstil endüstrisinde genellikle kimyasal maddelerin kullanıldığı bilinmektedir. Bu bağlamda, günümüz ev tekstil ürünlerinde yoğun olarak kullanılan pamuklu kumaşların, renklendirilme işlemlerinde kimyasal madde kullanım oranının azaltılabilmesi çalışma kapsamında hedeflenmiştir. Bunun için ise geçmiş zamanlardan beri geleneksel Türk el sanatları kültüründe yer alan doğal boyarmaddelerin kullanılması çalışmada amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında doğal boyarmadde kaynağı olarak ekinezya çiçeği ve evelik tohumu kullanılmıştır. Tekstil mamulü olarak ise dokuma pamuklu kumaş kullanımı tercih edilmiştir. Boyama denemelerinde kullanılacak olan bitkisel kaynaklar hiçbir ön işleme tabii tutulmadan direkt olarak kullanılmıştır. Ayrıca çalışmada nano mordanlar yardımıyla da ön ve birlikte mordanlama yöntemine göre de boyama denemeleri gerçekleştirilmiştir. Yapılmış olan boyama işlemlerinden sonra boyanmış olan pamuklu kumaşların CIE L*a*b* C* ho değerleri ve K/S renk verimliliği değerleri ile birlikte sürtme ve yıkama haslık testleri de gerçekleştirilmiştir. Özellikle ekinezya çiçeği kullanılarak boyanmış pamuklu kumaşların yıkama haslığı değerleri genel olarak 5 iken evelik tohumu kullanılarak yapılmış boyama denemelerinde ise bu değer genel olarak 4-5 ve 5 olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapılan boyama denemeleri ve ölçümler neticesinde ekinezya çiçeği ve evelik tohumunun pamuklu kumaşların renklendirilmesinde kullanılabileceği tespit edilmiştir.