Farklı Disiplinlerde "Yer Tutucu" Terimi ve Dilbilimsel Bir Kavram Olarak Kullanımı

Abstract

Türkçe alanyazında “yer tutucu” çok sayıda bilimsel disiplinde kullanılmış bir terimdir. Bilimin doğası gereği bir terim başka bir disipline aktarılabilir, anlamı değiştirilerek farklı kavramları karşılamak üzere kullanılabilir. Yer tutucu terimi de böyle bir özellik sergilemekte, kendisine birbirinden bağımsız alanlarda yer bulmaktadır. Türkçe dilbilim alanında bu terimin yeni yeni kullanılmaya başladığı görülür. Batı alanyazınında “placeholder” olarak geçen ve nispeten bu biçimde yerleşikleşen terim Türkçe alanyazına “yer tutucu” olarak aktarılmış ve bu şekilde kullanılmaya başlamıştır. Unutulan, hatırlanamayan veya adı hiç bilinmeyen bir varlığın adı yerine kullanılan sözleri ifade edebileceği gibi gereksiz bulunan, değersiz görülen, adı söylenmek istenmeyen, söylemekten kaçınılan varlıkların adı yerine geçen sözler de bu terimin kapsamında değerlendirilebilir. Daha çok anlık konuşmada görülmekte olup nispeten geçici kullanımlar olduğundan edimsel bir özellik sergiledikleri söylenebilir. Çalışma bu sözlerin neler olduğundan çok bu sözleri adlandırmak için oluşturulan yer tutucu terimine odaklanmakta, bir dilbilimi kavramı olarak onu izah etmeye çalışmaktadır.