Fauna Vilinih Konjica (Odonata) Planine Zelengora I Nacionalnog Parka Sutjeska

Abstract

Visokoplaninska staništa u Bosni i Hercegovini (BiH) su često izolovana i teško pristupačna, zbog čegaje njihova fauna vilinih konjica sve do danas ostala gotovo potpuno neistražena. Cilj ovog rada bio jedati prvi pregled faune vilinih konjica Zelengore i Nacionalnog parka Sutjeska, jednog od odonatološkinajznačajnijih područja u zemlji.U fauni vilinih konjica Zelengore i NP Sutjeska registrovano je ukupno 35 vrsta, što predstavlja 55%faune ovog reda insekata u BiH. U rad su, uz podatke istraživanja provedenih u 2015. i 2016. godini,uključeni i neobjavljeni podaci autora prikupljeni između 2009. i 2014. godine, literaturni podaci tepodaci muzejskih kolekcija Zemaljskog muzeja BiH. Prikupljeno je ukupno 457 nalaza sa 53 lokaliteta,od čega je preko 76% novih podataka. Prema broju lokaliteta najzastupljenije vrste na istraživanomprostoru su: Cordulegaster bidentata Selys, 1843 (26), Cordulia aenea (Linnaeus, 1758) (23), Aeshnagrandis (Linnaeus, 1758) (15), Libellula quadrimaculata Linnaeus, 1758 (15) i Enallagma cyathigerum(Charpentier, 1840) (14), dok su lokaliteti sa najvećim brojem vrsta: Orlovačko jezero (22), Gornje Bare(20) i Donje Bare (19). Ova jezera su ujedno i lokaliteti sa najvećim brojem ugroženih i zaštićenih vrsta.Najznačajnije pronađene vrste su: Coenagrion scitulum (Rambur, 1842), Coenagrion hastulatum (Charpentier,1825), A. grandis, Aeshna juncea (Linnaeus, 1758), Somatochlora metallica (Vander Linden,1825), Cordulegaster heros Theischinger, 1979, C. bidentata i Sympetrum flaveolum (Linnaeus, 1758).Za reliktne vrste, C. hastulatum i S. metallica, planinska jezera Zelengore su jedino poznato stanište uBiH. Za vrste A. grandis i A. juncea ova jezera predstavljaju najznačajnija staništa u zemlji. Među registrovanimvrstama, 30 se nalazi na Crvenoj listi zaštićenih vrsta u Republici Srpskoj, a registrovane su i svetri vrste navedene na Crvenoj listi Federacije BiH. Cordulegaster heros je vrsta sa Dodatka II i IV Direktiveo staništima Evropske unije i ranjiva (VU) vrsta Mediterana.

Faunistic Findings From Volujak Mountain: A Contribution to the Knowledge of the Fauna of the Republic of Srpska (Bosnia and Herzegovina)

“…The Rosalia longicorn (Rosalia alpina) is as Vulnerable -VU G according to the IUCN Red List (World Conservation Monitoring Centre, 1996b) and is on the list of strictly protected species of the Republic of Srpska (Official Gazette of the Republic of Srpska, 65/20), it was not found during the research, but it is expected in the given area. In support of the rich diversity of the area, the findings of butterflies and dragonflies from the area of Zelengora and SNP, where 35 species have each been registered (Plan gazdovanja Nacionalnim parkom Sutjeska, 2002;Kulijer and Miljević, 2017).…”

Faunistički Nalazi Sa Planine Volujak: Prilog Poznavanju Faune Republike Srpske (Bosna I Hercegovina)

“…Alpska strižibuba (Rosalia alpina), koja je po IUCN Crvenoj listi kategorisana kao ranjiva -VU G (World Conservation Monitoring Centre, 1996b) i koja se nalazi na popisu strogo zaštićenih vrsta Republike Srpske Igor Trbojević, Jasminko Mulaomerović, Dejan Radošević, Admir Aladžuz, Maja Manojlović, Aleksandar Perović, Dime Melovski, Aleksandër Trajçe, Mihajla Đan, Ivan Napotnik, Besim Gurda, Vojo Milanović, Kristina Jovičić, Marija Iković, Branka Ivanović, Maja Vasiljević, Daria Vuiovich, Marija Brdar, Darko Zečević, Elvis Čivljak, Filip Vračar, Melitjan Nezaj, Redon Hasanllari, Natalija Melovska, Milika Vujović, Tijana Trbojević (Službeni glasnik Republike Srpske, 65/20), nije pronađena u toku istraživanja, ali se očekuje na datom području. U prilog diverzitetskom bogatstvu područja, govore nalazi leptira i vilinih konjica sa područja Zelengore i NPS, gdje je registrovano po 35 vrsta (Plan gazdovanja Nacionalnim parkom Sutjeska, 2002;Kulijer i Miljević, 2017).…”

Орловачко Језеро – Квалитет Воде И Проблем Одрживости

“…Најпознатија су: Црно, Бијело, Орловачко, Котланичко, Штиринско, те Доње баре (Гњато et al, 2019). Поред наведених на Зеленгори је смјештено и вјештачко Бориловачко језеро (Kulijer & Miljević, 2017). Језера су плитка, дубине мање од 10 m. Одликује их бистра и релативно хладна вода, чија температура само у љетним мјесецима прелази 20°C у површинском слоју.…”

“…The most famous are Crno, Bijelo, Orlovačko, Kotlaničko, Štirinsko and Donje Bare Lakes (Гњато et al, 2019). In addition to the stated above, the artificial Borilovac Lake is also located at the Zelengora Mountain (Kulijer & Miljević, 2017). The lakes are shallow with depths lower than 10 m. They are characterized by clear and relatively cold water, whose temperature exceeds 20°C in the surface layer only in summer.…”