Fen Bilimleri Dersinde Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Etkisinin Karma-Meta Yöntemi ile Analizi

Abstract

Bu araştırmada, artırılmış gerçeklik uygulamalarının etkililiği karma-meta yöntemiyle incelenmiştir. Bu bağlamda, karma-meta yöntemi çerçevesinde meta-tematik analiz ve meta-analizin birlikte kullanıldığı doküman analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın temel amacı ilköğretim ikinci kademede fen bilimleri dersinde uygulanan artırılmış gerçekliğe dayalı öğretim süreçlerinin etkililiğini belirlemektir. Artırılmış gerçeklik uygulamalarının fen bilgisi derslerindeki etkililiği ile ilgili gerçekleştirilen araştırmalara ulaşmak amacıyla bazı veri tabanları taranarak dâhil edilme kriterlerine uygun 17 araştırma verisi meta-analiz sürecine dâhil edilmiştir. Verilerin analizi, Comprehensive Meta Analiz (CMA) ve MetaWin programları ile yapılmıştır. Diğer yandan, meta-analiz sürecini tamamlayarak bütünleyebilmek amacıyla, meta-tematik analiz kapsamında araştırmaya nitel bir boyut eklenmiştir. Bu boyutta Google Scholar ve Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) veri tabanlarından Fen Bilimleri dersinde artırılmış gerçeklik uygulamaları ile ilgili katılımcı görüşlerini içeren çalışmalar incelenmiş ve 13 adet çalışma analize dâhil edilmiştir. Bu çalışmalar doküman incelemesi kapsamında içerik analizine uygun olarak çözümlenmiştir. Yapılan çözümlemede, artırılmış gerçeklik uygulamaları ile ilgili “bilişsel, duyuşsal, sosyal, genel ve olumsuz” temalar oluşmuştur. Meta-analiz verileri sonucunda, artırılmış gerçeklik uygulamalarının Fen dersinde kullanılmasının öğrencilerin akademik başarılarına etkisi orta düzeyde bulunmuştur (g= .43). Bu değer, artırılmış gerçeklik uygulamalarının fen bilimleri dersinde öğrenenlerin akademik başarısına etkisinin olumlu ve pozitif yönde olduğu sonucunu ortaya koymuştur. Diğer taraftan, meta-tematik analiz sonucunda, artırılmış gerçeklik uygulamalarının sosyal ortamlar sağladığı, işbirliğine dayalı öğrenmeler oluşturduğu, öğrenmeyi kolaylaştırdığı, anlamlı ve kalıcı öğrenmeler sağladığı, derse katılımı arttırdığı, soyut kavramları somutlaştırdığı görülmüştür. İnternet erişimi ve sınıf yönetimi gibi bazı konularda olumsuzluklarla karşılaşılmasına rağmen artırılmış gerçeklik uygulamalarının bilişsel, duyuşsal ve sosyal boyuttaki katkılarının ön planda olduğu anlaşılmıştır.