Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Gözünden Merkezi Sınavlar: Olumlu ve Olumsuz Etkileri

Abstract

Bu çalışmada, Fen bilimleri öğretmenlerinin merkezi sınavlara yönelik görüşlerini belirlemek ve bu görüşlerin mezun olunan fakülte türü, mesleki kıdem ve cinsiyetlerine göre farklılık gösterip göstermediğini araştırmak amaçlanmıştır. Bu çalışmada karma yöntem esas alınmıştır. Araştırmanın nicel boyutu ilişkisel tarama ve nitel boyutu ise durum çalışması desenine göre yürütülmüştür. Bu araştırma iki farklı çalışma grubu ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunun çalışma grubunu Sivas ilinde görev yapan 154 Fen Bilimleri öğretmeni oluştururken nitel boyutun çalışma grubu ise 10 Fen Bilimleri öğretmeninden meydana gelmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak nicel boyut için Genc ( 2005) tarafından geliştirilen Buldur ve Acar (2019) tarafından Türkçe'ye uyarlama çalışması yapılan, "Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Merkezi Sınavlara İlişkin Görüşleri'' ölçeği, nitel boyut için ise görüşme formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde MANOVA testi esas alınarak katılımcıların merkezi sınavlara yönelik görüşlerinin mezun oldukları fakülte türü, mesleki kıdem ve cinsiyetlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz ve kategorisel içerik teknikleri esas alınmıştır. Çalışma sonucunda katılımcıların merkezi sınavlara yönelik olarak anlamlı olarak daha yüksek düzeyde olumsuz düşüncelere sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin merkezi sınavlara yönelik görüşlerinde mezun olunan fakülte türü, kıdem ve cinsiyetlerine göre anlamlı olarak farklılaşmadığı belirlenmiştir. Araştırma sonuçları ilgili alan yazında yer alan çalışmalar ile tartışılarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Türkçe Öğretmenlerinin Merkezî Sınavlara İlişkin Görüşleri

“…Karakaya vd. (2020) ve Acar & Buldur (2021)'un çalışmaları, merkezî sınavların olumlu yanlarını vurgulanmaktadır. Bülbül Oğuz & Aktürk (2021) çalışması, öğretmenlerin öğrencilere "fiil çatısı" konusunda yeterli rehberlik sağlayamadığını ve bu konuda öğretim stratejileri önerdiğini belirtmiştir.…”

“…Bu çalışma, merkezî sınav sisteminin hem akademik başarıyı artırabileceğini hem de öğrencilerin psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebileceğini göstermiştir. Acar & Buldur (2021) çalışmasında, merkezî sınavların öğretmenler üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkileri olduğunu tespit etmiştir. Öğretmenler, merkezî sınavların öğrenme düzeylerini ölçmede önemli olduğunu düşünürken öğrenme sürecinin ve öğretim programının tamamlanmasının üzerindeki baskıyı da belirtmişlerdir.…”

Examination of Pre-service Teachers' Perceptions on the Transition System to Secondary Education and Their Suggestions for Improving the System

“…Araştırmada ortaöğretime geçiş sisteminin, özellikle öğrenciler üzerinde olumsuz birçok sonucunun olduğu söylenebilir. Yapılan araştırma sonuçlarına benzer şekilde geçiş sistemlerinde sıklıkla tercih edilen merkezi sınavların öğrencilerde stres ve kaygıya sebep olduğu (Acar ve Buldur, 2021;Toytok vd., 2019), öğrencilerde değersizlik hissi oluşturabildiği (Korkmaz ve Şahin, 2019), sıkıcı, korkutan, kaygılandıran ve tehlikeli bir yapıda olduğu (Baş ve Kıvılcım, 2019;Ulusoy, 2020) belirtilmektedir. Düşük düzeyde stres ve kaygı motivasyon artırıcı bir etki oluşturabilmektedir (Ulusoy, 2020).…”