Final sınav programı hazırlama problemine ait bir matematiksel model ve uygulama

Abstract

Sınav çizelgeleme problemleri üniversitelerin karşılaştığı önemli problemlerden biridir. Son yıllarda bölümlerdeki öğrenci sayılarındaki artışa rağmen mevcut derslik kaynaklarının aynı kalması sebebiyle oluşturulan sınav programlarında çeşitli sıkıntılar ortaya çıkmaktadır. Mevcut durumda sınav çizelgeleri herhangi bir bilimsel yöntem kullanmadan programı yapan kişinin tecrübelerine dayanarak manuel olarak hazırlanmaktadır. Bunun sonucunda da öğrencilerin aynı günde çok sayıda sınava girmesi, aynı sınıfa ait zor olarak nitelenebilecek derslerin sınavının aynı güne atanması gibi problemler ortaya çıkabilmektedir. Bu tarz sorunların üstesinden gelmek amacıyla, bu çalışmada sınav çizelgeleme problemine yönelik karma tamsayılı bir matematiksel model geliştirilmiştir. Önerilen model Erciyes Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü'ne uygulanarak, 2016-2017 güz yarıyılı final programı CPLEX 12.6.1 optimizasyon paket programı kullanılarak çözülmüştür. Model sonucu elde edilen final programı, bölüm araştırma görevlilerince hazırlanan program ile karşılaştırılmıştır. Önerilen yöntem ile elde edilen final programı mevcut final programına göre daha az sayıda derslik kullanmış dolayısıyla gözetmen sayısı azaltılmış, sınavın yapıldığı dersliklerdeki boş yer sayısı minimize edilmiş, öğrencilerin performanslarını düşürmemek adına zor olarak belirtilen dersler aynı güne çizelgelenmemiş ve öğrencilerin sınavlar arası dinlenmelerine olanak sağlayan zaman boşlukları oluşturulmuştur.