Fi̇nansal İsti̇krar Ve Para Poli̇ti̇kasi İli̇şki̇si̇ Üzeri̇ne Bi̇r Araştirma

Abstract

2008 Krizi öncesi merkez bankalarının amacı fiyat istikrarını sağlamak ve böylece finansal istikrar için gerekli şartları oluşturmaktı. Ancak, 2008 Krizi fiyat istikrarını sağlayarak finansal sistemin sorunsuz bir şekilde işleyişinin sağlanamayacağını gösterdi. Bu araştırmanın amacı politika faiz oranı ile finansal istikrar arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Para politikasını temsil etmek amacıyla açık piyasa işlemleri 2-14 günlük REPO ağırlıklı ortalama faiz oranı esas alınmıştır. Araştırma 2011-2019 döneminde çeyreklik periyotları kapsamaktadır. Grafik üzerinde yapılan değerlendirmede finansal istikrarda düşüş yaşandığında para politikası faiz oranında artış yönünde bir eğilim olduğu görülmüştür. Gerçekleştirilen Granger nedensellik testleri ile elde edilen bulgulara göre finansal istikrarın alt bileşenlerinden döviz kuru piyasası istikrarı kapsamında volatilite ve değişim oranı ile para politikası faiz oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Pay piyasası için finansal istikrarı açıklamak amacıyla BIST mali sektör endeksi kullanılmıştır. Pay piyasasında istikrarın alt bileşenlerinden volatilite ile para politikası faiz oranı arasında çift yönlü anlamlı ilişki olduğu görülmüştür.

The Communıcatıon of Turkısh Femınısts wıth Socıety ın the Years of Transıtıon from the Ottoman Empıre to the Republıc of Turkey

“…In the same period, women's rights and women's problems began to be covered in the press. The emergence of women writers in the press was one of the important factors in the emergence of the women's movement in the Ottoman Empire (Polat & Derer 2016). In the late 19th century, Ottoman society became acquainted with some women poets as well as women thinkers such as Fatma Aliye and Emine Semiye.…”

“…Although some of these journals did not have a long-lasting publishing life, especially Kadınlara Mahsus Gazete, which was one of the most influential media organs at the time, was published for 13 years between 1895-1908 for a total of 604 issues and became longestpublished women's magazine (Polat & Derer 2016). This publication had a very important place in the Turkish feminist movement.…”

Türki̇ye’de 2008 Kri̇zi̇ Sonrasinda Uygulanan Makro İhti̇yati̇ Poli̇ti̇kalar Ve Geleneksel Olmayan Araçlarin Etki̇nli̇ği̇

“…Araştırmada kullanılan değişkenlerden finansal istikrar endeksinin hesaplanması hakkında şunlar belirtilebilir. Literatürde, çeşitli araştırmalarda (Akça, 2022;Felek & Ceylan, 2021;Çelik 2020;Polat & Akın, 2020, Yılmaz & Işık, 2019Şıklar & Akça, 2018) finansal istikrar endeksinin hesaplandığı ve kullanıldığı görülmektedir. Örneğin Şıklar & Akça (2018) tarafından ele alınan çalışmada finansal istikrar endeksi için finansal sistem bileşenlerinin temsili göstergelerinin ağırlıklı ortalaması şeklindeki hesaplamada bankacılık sektörü, kredi piyasası ve döviz piyasası göstergeleri esas alınmıştır.…”

“…Konunun daha kapsamlı bir şekilde ele alındığı Yılmaz & Işık (2019:30-34) tarafından yürütülen araştırmada ise literatürdeki finansal istikrar hesaplamalarına ilişkin ele alınan çalışmalar ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve ardından ilgili çalışmalarda kullanılan endeks oluşturma yöntemleri izlenerek finansal istikrar endeksi ilgili alt bileşenler eşliğinde "bankacılık sektörü ve makro ekonomik göstergeler" ile "dış piyasalarla ilgili değişkenler" kullanılarak hesaplanmıştır. Öte yandan Polat & Akın (2020) tarafından ele alınan çalışmada finansal istikrar endeksi finansal istikrarsızlık bileşenleri olarak ifade edilen pay piyasası (BİST mali sektör endeksi), tahvil piyasası (2010-2020 vadeli tahvile ait fiyat serileri) ve döviz piyasası (Dolar ve Euro sepeti kur değişimleri) unsurları aracılığıyla oluşturulmuştur. Hesaplamada "dönemlik değişim" ve "volatilite" alt başlıklarının eşit (1/2) ağırlığına dayalı her bir unsur için yine eşit ağırlık (pay piyasası 1/3, tahvil piyasası 1/3 ve döviz piyasası 1/3) belirlenmiş ve işlemler bu doğrultuda ele alınmıştır.…”

“…Söz konusu yaklaşımla değerlerin, örneğin 0 ila 1 veya 0 ila 100 gibi bir aralıkla ifade edilmesi sağlanmakta ve elde edilen yüksek skorlar o değişken için olumlu, düşük skorlar ise olumsuz bir performans göstergesi olarak nitelendirilebilmektedir (Nahman vd., 2016:9). Çalışmada, ilgili değerlerin normalleştirmesi 2 , literatürde (Dholakia, 2005;Mohanty & Mishra, 2016;Yılmaz & Işık, 2019;Özkubat & Selim, 2019;Polat & Akın, 2020) yer alan minimum-maksimim (min-max) normalleştirme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, normalleştirme, endekse katkı noktasında, değişkenlere ilişkin değerlerin yüksek seyretmesinin olumlu görülmesi durumunda (i) numaralı formül; düşük seyretmesinin olumlu görülmesi durumunda ise (ii) numaralı formül dikkate alınarak hesaplanmıştır (Nahman vd., 2016:10).…”