Fiziksel ergonomik riskli personel çizelgeleme problemi için model önerisi: Kadın çalışanlar için tekstil sektöründe bir uygulama

Abstract

Çalışanlarının büyük yoğunluğunu kadınların oluşturduğu, emek yoğun bir endüstri olan tekstil sektöründe karşılaşılan en önemli risklerden biri iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının temel ve ayrılmaz parçası olan ergonomi ile ilgili olan ergonomik risklerdir. Tekrarlayan hareketler, uygunsuz duruş, uzun süre aynı pozisyonda çalışma en sık karşılaşılan ergonomik risklerden olup kas iskelet sistemi rahatsızlıklarına neden olmaktadır. Bu rahatsızlığın tekstil endüstrisinde fazla görülmesi ergonomik müdahaleye olan ihtiyacı da ortaya koymaktadır. İş rotasyonu, çalışanların farklı pozisyonlarda bulunmasına olanak tanıyarak bireysel iş görevleri arasında ergonomik riskleri dengeler. Bu çalışma ergonomik riskleri yüksek çalışma koşullarına maruz kalan çalışanların sayısını büyük ölçüde azaltarak endüstriyel güvenliği ve sağlığı iyileştirmeyi hedeflemektedir. Bu amaçla tişört üretimi yapan tekstil sektöründe bir tişört dikiminin tamamlanmasına kadarki süreçte fiziksel olarak zorlayıcı olan işler dikimhaneden başlayarak paketlemeye kadar olan 15 ayrı görevde REBA yöntemi ile belirlenmiştir. Hedef programlama ile matematiksel bir model oluşturularak çalışanlardaki iş yükünü azaltmak için haftalık iş rotasyonu ile dönüşümlü hareket etmeyi sağlayan personel çizelgeleme hazırlanmıştır. Hazırlanan personel atama; çalışanın sağlık ve güvenlik sorunlarını azaltarak üretkenlik ve yaşam kalitesini artıracak, çalışanların konsantrasyon ve iş memnuniyetini artıracak, çalışanların kalıcı olarak yüksek riskli yerlere atanmasını önle-yerek maruz kaldığı risk seviyelerinde değişkenlik sağlayarak iyileşmesine yardımcı olacak, sektör verimliliğini artıracaktır.

Ergonomik kısıtlar altında maliyet tabanlı montaj hattı dengeleme ve işçi-kobot atama problemi

“…Meslek hastalıklarının ortaya çıkmasının önemli nedenlerinden biri de enerji tüketiminin aşılmasıdır. Elbette aşırı yorgunluğa neden olan bu durum zamanla kaçınılmaz olarak meslek hastalığına dönüşecektir [22].…”

Doğal Afetlerde Arama Kurtarma Ekiplerinin Çizelgelenmesi: Aydın Depremi Senaryosu

“…Çalışmanın temelinde olan personel çizelgeleme problemi birçok alanda uygulanmıştır. Bilgi verme amaçlı bazı çalışmalara değinecek olursak bunlar; enerji sektöründe [14]; perakende sektöründe [15,16,17,18]; sağlık sektöründe [19,20,21]; hizmet sektöründe [22,23]; tekstil sektöründe [24]; ayrıca personel çizelgeleme konusunda bir de literatür taraması [25] yapılmıştır.…”