Fordi̇zmden Post-Fordi̇zme Geçi̇ş Süreci̇nde Kurumsalciliğin Örgütler Üzeri̇ndeki̇ Etki̇si̇

Abstract

ÖzKamu yönetimi çalışmaları çerçevesinde kurum ve kurumsallaşma gibi kuramsal çalışmalar giderek artan bir önem kazanmaktadır. Dolayısıyla kamu örgütlerinde başta kurumsallaşma çabaları ve kurum kültürünün kazanılması onu daha sonra gerçekleşecek reformlar açısından incelenmeye değer hale getirmektedir. Bu çalışmada ise bir örgütün kurum kimliğini açıklamaya yönelik teorik yaklaşımlar ele alınmaktadır. Örgüt kuramlarından biri olan ve eski kuramların devamı niteliğini taşıyan yeni kurumsalcılık da bunlardan bir tanesidir. Örgütlerin çevreden bağımsız olamayacağı; kültür, inanç ve gelenek gibi yapılardan etkileneceğini varsayan yaklaşım, sürekliliğin nasıl sağlanacağını açıklamaktadır. Örgütlerin birbirine benzemesi ve birbirlerini taklit etmesi düşüncesi standartlaşmanın bir sonucudur. Yeni olarak ifade edilen ön ek ise kuramların işlevselliğine farklı bir tarzda yaklaşıldığını göstermektedir. Modernizm, ilerleme ve makine metaforu ile birlikte gelişme göstermiştir. Bir metafor olarak makineler bürokratik yapıyı dolayısıyla örgütleri ifade etmekte; standartlaşma ise bu gelişmenin sürekliliğini sağlamaktadır. Modernizmin kitlesel üretim biçimi postmodernizm ile birlikte esnek çalışma ve istihdam gibi kavramlar etrafında şekillenmiştir. Modernizm postmodernizm tartışmalarının yönetim alanına yansımaları ise üretim ilişkileri ve insani değerler üzerinden örgütlere yönelik bir tartışma alanı ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmada ise kurumsalcı ve yeni kurumsalcı yaklaşım; klasik, neo-klasik iktisadi görüş çerçevesinde örgütlerin değişimi ve yönetimde insan unsuru üzerinden ele alınacaktır. Fordizmden post-fordizme geçiş sürecinde kurumsalcılığın örgütler üzerindeki etkisi boş zaman, alet kullanımı ve makineleşme gibi kavramlar üzerinden değerlendirilecektir.