Fosi̇l Enerji̇, Temi̇z Enerji̇ Ve Bist Elektri̇k Endeksi̇ Arasinda Oynaklik Etki̇leşi̇mi̇: Asi̇metri̇k Bekk-Garch Modeli̇nden Kanitlar

Abstract

Fosil enerji kaynaklarının kolay ulaşılabilir ve depolanabilir olmasına rağmen sürdürülebilirlik ve sera gazı emisyonlarında artışa sebep olması gibi olumsuzluklar nedeniyle küresel enerji talebindeki artışın karşılanması amacıyla alternatif ve temiz enerji kaynaklarına olan ilgi artmıştır. Kaynağı ne olursa olsun enerji fiyatlarındaki dalgalanma farklı aktarım mekanizmaları ile finansal piyasaları etkilemektedir. Bu çalışmada fosil enerji fiyatları ve temiz enerji şirketlerinin hisse senedi fiyatları ile BIST 100 ve BIST elektrik endeksleri arasındaki asimetrik ilişkinin ve oynaklık etkileşiminin asimetrik BEKK-GARCH modeli ile araştırılması amaçlanmıştır. Analiz sonuçlarına göre doğal gaz fiyatından BIST 100 endeksine doğru tek yönlü, ERIX endeksi ile BIST 100 endeksi arasında ise karşılıklı oynaklık yayılımı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca SPGCE, ECO ve NEX endeksleri ile BIST elektrik endeksi arasında karşılıklı şok yayılımı olduğu tespit edilmiştir. BIST elektrik endeksi ile ERIX ve NEX endeksleri arasında karşılıklı, ECO endeksinden BIST elektrik endeksine doğru tek yönlü oynaklık etkileşimi olduğu sonucuna varılmıştır. Petrol fiyatı ile kalorifer yakıtının ise BIST üzerinde etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.