G20 Ülkelerinin Covid-19 Pandemisi ile Mücadele Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi

Abstract

ÖzCovid-19 pandemisi ilk günden günümüze dünyayı etkisi altına almış ve ülkeleri birçok farklı alanda etkilemiştir. Ülkelerin pandemi ile mücadele performanslarının belirleyicileri arasında mevcut sağlık sistemlerinin gücü, ekonomik yapıları, demografik yapıları, uygulanan önlemler ve yapılan destekler gibi kriterler sayılabilir. Bu süreçte ülkelerin dâhil olduğu uluslararası organizasyonların aldığı ortak kararlar da pandemi ile mücadele aşamasında ülkeleri desteklemektedir. Çalışmanın temel amacı söz konusu uluslararası organizasyonlardan G20 topluluğundaki ülkelerin pandemi ile mücadele performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri (ÇKKV) aracılığıyla değerlendirilmesidir. Çalışmada öncelikle kriterler için CRITIC yöntemi ile ağırlıklandırma işlemi gerçekleştirilmiştir. En önemli kriterler sırasıyla vaka sayısı, ölüm sayısı, likidite destekleri ve sağlık sektörüne yapılan ek harcamalar olarak saptanmıştır. Sonrasında ÇKKV yöntemlerinden TOPSIS, COPRAS, ARAS, WASPAS, MOORA, MABAC yöntemleri ile analiz gerçekleştirilerek ülkelere ilişkin sıralamalar elde edilmiştir. Nihai olarak ortak bir sıralama için COPELAND yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak en başarılı ülkeler sırasıyla Avusturalya, Japonya ve Çin olarak belirlenirken son sıraları Brezilya, Meksika ve Güney Afrika paylaşmaktadır.

Küresel Kriz Ortamında Lojistik Performansını Etkileyen Faktörlerin DEMATEL ve BWM ile Değerlendirilmesi

“…Using this score, the alternatives are ranked. The steps of the method are as follows (Çakır, 2017;Karakaş Geyik et al, 2022;Ergun et al, 2022):…”