Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği
I. YÜRÜME ANALİZİ VERİLERİNİN KLİNİK DEĞERLENDİRMESİYLE İLGİLİ YENİLİKLERTipik bir yürüme analizi (YA) değerlendirme işlemi, hem belirli ölçütlerin (yürüyüş döngüsünün belirli anındaki grafik değerleri, maksimum değerler, hareket aralığı, vb.) hem de özet ölçümlerin (bir hastanın yürüyüş modelinin normallikten sapmasını ölçen birkaç puandan biri) hesaplanmasını içermektedir. B u derlemede yürüme analizindeki son gelişmeler ikiye ayrılarak anlatılmıştır: I. Yürüme analizi verilerinin klinik değerlendirmesiyle ilgili yenilikler II. Yürüme analizi teknolojisiyle ilgili yenilikler Yürüme analizindeki yenilikler Recent advances in gait analysis Fuat Bilgili, Cansu Sardoğan İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul Yürüme analizinde (YA) hem klinik hem de teknolojik yönden yenilikler yaşanmaktadır. Üç boyutlu yürüme analizinde belirli ölçütlerin değerlendirilmesine yönelik çok sayıda veri ve grafik üretilmektedir. Bu durum bir taraftan değerlendirmenin objektifliğini artırırken diğer taraftan değerlendirmeyi daha karmaşık hale getirip verilerin yorumlanmasını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle, bir özet indeksine, özellikle de belirli bir yürüyüş modelinin kalitesinin tek bir ölçüsüne gereksinim duyulmaktadır. YA çalışmalarının verilerinden başlayarak hesaplanabilen ve klinik bir uygulamaya sahip olan birkaç özet ölçüm geliştirilmiştir. Çoğu ölçüt, kinematik YA verilerinden (Normalcy Index, Gait Deviation Index, Gait Profile Score, Movement Deviation Profile); kısmen (Kalça Fleksör İndeksi, KFİ) veya tamamen (Yürüyüş Sapma İndeksi, YSİ-Kinetik) kinetik verilerden geliştirilmiştir. Diğer taraftan yürüme analizindeki teknolojik yenilikler iki farklı yaklaşıma göre sınıflandırılabilir. Giyilemeyen sensörlere (non-wearable sensors, NWS) veya giyilebilir sensörlere (wearable sensors, WS) dayalı olanlar. NWS sistemleri iki alt gruba ayrılabilir. Görüntü işlemeye (image processing, IP) dayalı olanlar ve zemin sensörlerine (floor sensors, FS) dayalı olanlar. WS sistemlerinde ayaklar, dizler, uyluklar veya bel gibi vücudun çeşitli bölgelerine yerleştirilen sensörler kullanılır. Bunlar arasında ivme-ölçerler, jiroskopik sensörler, manyetometreler, kuvvet sensörleri, ekstansometreler, gonyometreler, aktif işaretleyiciler, elektromiyografi vb. yer alır. Bu derlemenin amacı, yürüme analizindeki son gelişmeleri klinik ve teknolojik yönden incelemek ve ilk olarak klinik açıdan yürüme analizinin verilerinin klinik değerlendirmesine yönelik geliştirilen indeksler ve akabinde yürüme analizi teknolojisindeki son gelişmeleri gözden geçirmektir.