InleidingHet woord bezoar is afkomstig uit het Perzisch en betekent bescherming tegen gif. Tegenwoordig wordt de term gebruikt voor een zeldzame conditie waarbij een massa van ongewoon materiaal zich in het spijsverteringskanaal ophoopt. Men benoemt de bezoar naar zijn compositie: een lactobezoar bestaat uit een compacte massa van onverteerde melk. Dit type bezoar wordt sinds 1959 beschreven bij kinderen met verschillende ziektepresentaties en gerelateerd aan diverse diëten. Incidentiecijfers zijn onbekend en beschrijvingen blijven beperkt tot case reports, maar mogelijk wordt dit fenomeen door de verscheidenheid aan presentatievormen onderschat.In dit artikel beschrijven wij een bijzonder klinisch beeld van een lactobezoar en komen de etiologie, kliniek, diagnostiek en behandeling aan bod.
CasusEen 6 weken oude zuigeling werd op de polikliniek gezien in verband met excessief huilen sinds een week na geboorte. De patiënt huilde met name tijdens en na borstvoedingen overdag, was dan ontroostbaar en sliep weinig. Hij kreeg gemiddeld achtmaal per dag borstvoeding op verzoek aangeboden. Defecatie kwam eenmaal per week en had een normale kleur en consistentie. Er was geen sprake van regurgitatie, vomitus of houdingsafhankelijk huilen. De groei en ontwikkeling waren goed. Op eigen initiatief waren de ouders met hypoallergene voeding gestart (Nutrilon Hypo Allergeen 1), maar na uitblijven van enig effect op het huilen werd na drie dagen de borstvoeding wederom gecontinueerd. Bij lichamelijk onderzoek werden geen afwijkingen gevonden en een screenende buikoverzichtsfoto ter beoordeling van de darmconfiguratie vertoonde geen aanwijzingen voor een malrotatie of volvulus. De patiënt werd ter observatie opgenomen. Aangezien er op een prenatale echo eenmalig een uitgezet nierpyelum was gezien, werd echografisch onderzoek van het abdomen verricht. De nieren bleken normaal, maar in de maag was een vier centimeter grote, bolvormige, inhomoSamenvatting Een 6 weken oude, borstgevoede zuigeling presenteerde zich met excessief huilen. Bij echografisch onderzoek werd een bolvormige, inhomogene, niet-gevasculariseerde massa in de maag gevonden, een lactobezoar. Een protonpompremmer werd gestart, waarna het huilen verminderde en de bezoar resorbeerde. Deze ziektepresentatie werd nog nooit eerder beschreven; de frequentst optredende symptomen bij een lactobezoar zijn abdominale distensie, vomitus en diarree. Echografie is het onderzoek bij uitstek om lactobezoars te diagnosticeren en de resorptie te evalueren. De oorzaak van een lactobezoar is waarschijnlijk multifactorieel waarbij voeding, maturiteit, geboortegewicht en maagmotiliteit een belangrijke rol spelen. Figuur 1: Echografie op dag van opname; lactobezoar in de maag met rondom gering vocht. 168 T i j d s c h r K i n d e r g e n e e s k d 2010 -78 -nr 4