StreszczenieKażdego roku odnotowuje się 11 000 nowych przypadków zachorowań na raka piersi, a prawie połowa chorych umiera. Tak wysoka umieralność może być spowodowana zbyt późnym rozpoznaniem choroby, brakiem specyficznych i skutecznych leków, a także wystąpieniem zjawiska oporności wielolekowej (multiple drug resistance -MDR) w komórkach nowotworowych. Podstawowym mechanizmem wywołującym to zjawisko jest nadekspresja i zwiększona aktywność transporterów błonowych, z których większość należy do nadrodziny transporterów ABC (ATP binding casette). Spośród tych białek najlepiej poznanym jest glikoproteina P, produkt ekspresji genu ABCB1, odpowiedzialna m.in. za usuwanie ksenobiotyków i leków poza obszar komórki. Szerokie spektrum substratowe glikoproteiny P obejmuje: ksenobiotyki oraz leki cytotoksyczne, inhibitory białek, immunosupresanty, steroidy, statyny, blokery kanału wapniowego, beta-blokery, leki antyhistaminowe, przeciwdepresyjne oraz przeciwwymiotne. W sekwencji genu ABCB1 opisano szereg polimorfizmów, spośród których najwięk-sze znaczenie kliniczne mają trzy -zamiana cytozyny na tyminę w pozycji 1236 egzonu 12 (C1236T, rs1128503), zamiana w egzonie 21 G2677A/T (rs2032582) oraz w egzonie 26 C3435T (rs1045642). Występowanie tych polimorfizmów może wpływać na zmianę ekspresji genu ABCB1 (C3435T), strukturę glikoproteiny P (G2677T/A) czy zdolność wiązania się białka z substratem (C1236T). Jak się podejrzewa, obecność tych polimorfizmów może w efekcie modyfikować odpowiedź komórek nowotworowych na chemioterapię. Niniejsza praca opisuje modulujący wpływ polimorfizmów genu ABCB1 na odpowiedź komórek raka piersi na chemioterapię.Słowa kluczowe: rak piersi, glikoproteina P, chemioterapia.