Hatay İli Zeytin Bahçesinde Ağaç Sarıkurdu, Zeuzera pyrina L. (Lepidoptera: Cossidae)’nın Mücadelesinde Çiftleşmeyi Engelleme Tekniğinin Etkinliği

Abstract

Ağaç sarıkurdu, Zeuzera pyrina L. 1761 (Lepidoptera: Cossidae) larvaları, ana gövdede, kalın ve ince dallarda galeriler açarak konukçu bitkinin ölümüne neden olabilmektedir. Çiftleşmeyi engelleme yöntemi, kimyasal mücadeleye alternatif bir mücadele yöntemidir ve zararlı türün eşeysel feromonunun bahçeye yerleştirilmesiyle uygulanır. Bu çalışma, zeytin bahçelerinde Z. pyrina mücadelesinde ‘Çiftleşmeyi Engelleme (ÇE) tekniğinin etkinliğini belirlemeyi amaçlamıştır. Bu amaçla 2015 ve 2016 yıllarında Hatay ili Hassa ilçesinde bir zeytin bahçesinde Z. pyrina’nın Isonet-Z feromon yayıcıları hektara 360 adet olarak uygulanmıştır. İlaçsız bir bahçe kontrol olarak seçilmiştir. Feromon yayıcıları, her iki yılda da mayıs ayı ilk yarısında ağaçlara asılmıştır. Çiftleşmeyi engelleme tekniğinin etkinliğini değerlendirmek için; uygulamalı ve uygulamasız parsellerde gövde ve dallarda larva zararından kaynaklı özsuyu akıntısı ile larva beslenme pisliği görülen veya canlı larva bulunan ağaç sayısı belirlenmiştir. Ağaç sayısı üzerinden hesaplanan bulaşıklık oranlarının 2015 ve 2016 yıllarında sırasıyla ÇE parselinde %6 ve %10; kontrol parselinde %27 ve %22 olduğu ortaya konmuştur. Ön sayım ile kıyaslandığında, bulaşıklık oranlarında ilk yıl %90, ikinci yıl %84,37 lik bir azalma tespit edilmiştir. Buna göre ÇE metodunun yüzde etkisi yıllara göre sırasıyla %77,0 ve %54,6 olarak hesaplanmıştır.