Hekimler Haricindeki Sağlık Çalışanlarının HIV ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve HIV ile Yaşayan Bireylere Yaklaşımları

Abstract

Keşfedildiği günden beri, HİV virüsü insan ve toplum sağlığına olan etkisi nedeniyle global bir sorun teşkil etmektedir. Türkiye'de HİV ile yaşayan bireylerin sayısı her geçen yıl artmakla beraber, 2016 itibariyle 14000'i geçmiştir. HİV ile yaşayan bireyler dünyanın geri kalanında olduğu gibi Türkiye'de de stigmatizasyon ve ayrımcılığa maruz kalmaktadırlar. Yapılan çalışmalarda özellikle sağlık sektöründe bu damgalamanın etkileri görülmektedir. Sağlık çalışanlarının bilgi düzeyleri yeterli olmamakla beraber, HİV ile yaşayan bireylere olan yaklaşımlarının diğer hastalarla aynı olmadığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, hekimler haricindeki sağlık çalışanlarının HİV ile ilgili bilgi düzeyleri ve HİV ile yaşayan bireylere yaklaşımlarını araştırmaktır. Bu çalışma, İstanbul'da yer alan üç özel hastanede anket olarak yapılmıştır. Çalışmada yer alan toplam 161 gönüllünün 67'si hemşire, 54'ü resepsiyonist, 16'sı laboratuvar teknisyeni, 13'ü fizyoterapist, ve 11'i de hasta bakıcıdır. On dört sorudan oluşan anket üç bölümden oluşmaktadır: HİV'in bulaşma yolları, HİV virüsünden korunma yöntemleri, ve hastanede HİV ile yaşayan bireylere yaklaşım. Sağlık çalışanlarının %41'i HİV'in bulaşma yolları ile ilgili yeterli düzeyde bilgi sahibi değildi. Aynı zamanda, %48 oranında HİV virüsünden korunma yöntemleriyle ilgili bilgisizlik söz konusuydu, ve sağlık çalışanlarının %48'inin HİV ile yaşayan bireylere yaklaşımlarının diğer bireylere olan yaklaşımlarıyla aynı olmadığı görüldü. Sağlık çalışanlarının HİV ile ilgili bilgi düzeyinin çok eksik olduğu görülmüştür. Bunun sonucunda, bu hastalara yaklaşımları da farklı olmakla beraber, maalesef sağlık çalışanları da HİV ile yaşayan bireylere yapılan damgalamaya katkıda bulunmaktadırlar. Bu sebeple HİV ile yaşayan bireyler hastaneye attıkları ilk adımdan itibaren ayrımcılığa maruz kalmaktadırlar. Bunun yarattığı psikolojik sonucu düşünürsek, HİV ile yaşayan bireyler sağlık alanında gerekli yardımı ve tedaviyi almaktan kaçınabilirler. Bu nedenle, tüm sağlık çalışanlarının HİV konusunda eğitim almaları onların bu hastalara olan yaklaşımlarını pozitif anlamda etkileyebilir.