Hesablama buludlarında istifadəçilərin biometrik autentifikasiyası üsullarının analizi

Abstract

Xülasə-Müasir dövrdə hesablama buludlarından müxtəlif sahələrdə geniş istifadə olunur. Hesablama buludlarında istifadəçilərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi əsas problemlərdən biridir. Bu işdə hesablama buludlarında təhlükəsizliyin təmin edilməsində biometrik autentifikasiya üsullarından biri olan insanın sifət təsvirlərinə əsasən tanınması üsulları izah edilmişdir. Bu sahədə olan problemlər araşdırılmışdır.Açar sözlər-hesablama buludları, təhlükəsizlik, autentifikasiya, tanınma, sifət təsvirləri, biometrik əlamətlər I. GİRİŞ Hesablama buludu (cloud computing) kompüter texnologiyalarının infrastrukturunun və proqram təminatının bilavasitə şəbəkə mühitində yaradılmasını və istifadə edilməsini təmin edir. Bunların köməyi ilə istifadəçinin məlumatları bulud sistemlərində saxlanılır, emal edilir və nəticələrə baxılması təmin edilir [1].Hesablama buludları yeni texnologiyadır. İstifadəçi İnternetdən istifadə edərək istənilən yerdən hesablama buludlarında yerləşdirilən öz fayllarına və ya məlumatlarına giriş əldə edə bilir. Hesablama buludlarından istifadənin öz üstünlükləri vardır, məsələn, istifadə olunma qabiliyyətinin yüksək olması, xərclərin az olması və s. Amma, digər tərəfdən bu sahədə təhlükəsizliyin təmin olunmasının bəzi problemləri mövcuddur. Bu haldan biri də icazəli istifadəçinin buluddan istifadə edən zaman tanınmasıdır, belə ki, istifadəçinin hesablama buluduna giriş əldə etməsi üçün autentifikasiyası təmin olunmalıdır [2]. Autentifikasiya -istifadəçi tərəfindən təqdim edilmiş eyniləşdirmə məlumatlarının həqiqiliyinin yoxlanması prosesidir.Hesablama buludlarında istifadəçilərin biometrik autentifikasiya üsullarından istifadə olunur. Bunlardan biri də sifətin tanınması vasitəsilə təhlükəsizliyin təmin olunmasıdır.İşdə biometrik autentifikasiya üsulu kimi istifadəçilərin sifətinə görə tanınması vasitəsilə təhlükəsizliyin təmin olunması məsələlərinə baxılmışdır. Hesablama buludlarında insanın sifət təsvirlərinə əsasən tanınması üçün mövcud metodlar analiz edilmiş və bu sahədə olan problemlər araşdırılmışdır.Şəxsin üzünün tanınması vasitəsilə təhlükəsizliyin təmin edilməsi tədqiqatçıların diqqətini cəlb etmişdi. O tədqiqatların böyük sahəsini əhatə edir. Şəxslərin üzləri vasitəsilə tanınması hüquq-mühafizə orqanlarına böyük kömək edir və onların işində uğurla tətbiq olunur. Polislərin məlumat bazasından şübhəlilərin təsvirlərinə əsasən avtomatik tapılması polisə potensial şübhəli şəxsləri tez zamanda tanımağa kömək edir. Şəxslərin üzlərinə görə tanınmasının proqram təminatında real vaxtda cavab tələb edilir və onu mobil qurğuda tətbiq edir, portativliyi (kompakt) təmin edir.Son dövrlərdə mobil hesablama buludlarından (MHB) (Mobile Cloud Computing, MCC) da geniş istifadə olunur. MHB-nin artması və şəbəkənin keçirtmə qabiliyyətinin dinamik olması mobil müştərilərin resurslara əlçatan və mühitə uyğunlaşmaq ehtiyacının meydana çıxmasına səbəb olur. Bunlar böyük məlumatlar vasitəsilə emal edilə bilir və bu işdə hesablama buludlarının imkanlarından istifadə edilir [3].MHB-də mobil qurğulardan istifadə etdikdə ç...