Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o charakterystyki polityk męskości obecnych w ruchach queerowych w Polsce. Badam w nim sposób, w jaki działacze ruchów definiują i negocjują własną tożsamość, a także opisują działania kolektywne w odniesieniu do ich genderowego wymiaru. W części pierwszej artykułu krótko przedstawiam teorie odnoszące się do kategorii męskości, a także do genderowego ujęcia ruchów społecznych. W części badawczej, opierając się na zebranych wywiadach z aktywistami i aktywistkami ruchów queerowych, prezentuję różne postawy rozmówców -w odniesieniu do większej widoczności gejowskich tożsamości, obecności seksualności w dyskursach ruchów oraz do wewnętrznego zróżnicowania kategorii męskości nieheteronormatywnej.
WprowadzenieArtykuł stanowić będzie próbę przyjrzenia się temu, w jaki sposób aktywiści szeroko definiowanych ruchów queerowych 2 w Polsce konstruują swoją męskość, oraz w jaki sposób definiują i negocjują jej miejsce i role w obrębie własnych działań. Ruchy społeczne, podobnie jak inne społecznie konstruowane fenomeny, mają także wymiar genderowy. Teza ta wydawać się może banalnajednak gdy przyjrzymy się sposobowi, w jaki bada się kolektywne działania, a także temu, jak się o nich pisze, możemy dojść do wniosku, że kwestia płci społeczno-kulturowej wciąż stosunkowo rzadko staje się główną osią analizy działań kolektywnych (Einwohner, Jocelyna, Olson 2000).Wyjątek stanowią tutaj oczywiście ruchy za cel stawiające sobie zmianę w obrębie porządku płci, w tym rozmaite ruchy feministyczne i męskie (Messner 1997;Wojnicka, Ciaputa 2011;Wojnicka 2013).Podobnie dzieje się w przypadku szeroko rozumianych ruchów queerowych -płeć definiowana jako konstrukt społeczny, pozostający w ścisłej zależności z seksualnością, stanowi dla badaczek i 1 Cytat pochodzi z wywiadu z Markiem i Radkiem, aktywistami z Krakowa. 2 Ruchy queerowe są definiowane tutaj jako szereg różnego rodzaju aktywności kolektywnych, które -poprzez różne strategie, polityki seksualne (np. polityki tożsamościowe lub polityki kłirowe) oraz formy działań -odnoszą się seksualności nienormatywnej i dążą do zmiany statusu quo. Znajdziemy więc w ich obrębie zarówno działania objęte ramą odnoszącą się do kategorii praw osób LGBT, jak i aktywności podważające same podwaliny porządku heteronormatywnego, dzielącego społeczeństwa na osoby heteroseksualne i homoseksualne.