Hizkuntzak burmuin elebidunean; zer erakusten du gaztelania-euskara elebidun afasiko baten kasu-azterketak?

Abstract

Artikulu honetan Hizkuntzen antolaketa burmuin elebidunean: gaztelania-euskara elebidun afasiko baten kasu-azterketa [1] tesiaren emaitza nagusiak aurkezten dira. Tesi horren xedea da hizkuntzak eta hizkuntza-osagaiak elebidunen burmuinean nola antolatzen diren ezagutzea, eta horretarako gaztelania-euskara elebidun afasiko baten kasu-azterketa egin da. Artikulu honetan aurkezten da nola azaleratzen diren hizkuntza-arazoak bi hizkuntzetan hiztegian eta maila morfosintaktikoan. Emaitzek erakutsi dute afasiak ez diela eragin hizkuntza-osagaiei modu berean; maila semantikoaren eta fonologikoaren artean disoziazioak daude, eta baita egitura morfosintaktiko batzuen kasuan ere. Halaber, arazoak ez dira maila berekoak euskaraz eta gaztelaniaz, morfosintaxian aurkitutako alde kualitatiboek eta maila lexikoko alde kuantitatiboek erakutsi dutenez. Oro har, emaitzek berresten dute hizkuntzak eta hizkuntza-osagaiak hein batean bereizita daudela elebidunen burmuinean.

Afasia hiztun elebidunetan: ebidentzia zientifikotik praktika klinikora

“…Laburbilduz, ikerketa hauek erakusten dute hizkuntzaren jabekuntza-adinak eta gaitasun-mailak burmuin-gune eta funtzio kognitibo desberdinen esku-hartzea eragiten dutela, eta, ondorioz, hartutako lesioaren kokalekuak era desberdinean kaltetu ditzakeela H1 eta H2a (27,29). Fenomeno hori euskal hiztun elebidunetan oinarritutako ikerketetan ere ikusi da (30,31,32).…”

Afasia euskaraz aztertzeko tresna berria bidean: CAT testaren euskal egokitzapenaren gakoak eta estandarizaziorako urratsak

“…Lesioaren kokagune eta larritasunaren arabera, hizkuntza-maila eta -modalitate desberdinak kaltetzen dira, besteak beste, lexikoa, fonologia edota morfosintaxia; ekoizpena edota ulermena, ahozkoa edota idatzizkoa. Sintomak, bestalde, hizkuntza bakoitzaren ezaugarri gramatikalen araberakoak dira (2,3) eta elebidunen edo eleaniztunen kasuan, hizkuntza-arazoak ez dira beti gaixoaren hizkuntza guztietan agertzen, eta ageri direnean ere larritasuna ez da beti maila berekoa izaten (4,5).…”