Hızlandırılmış İyileşme Protokolleri ve Perioperatif Sonuçların Optimizasyonu

Abstract

İlk kez Kopenhag Üniversitesi’nde Prof Dr. Henrik Kehlet tarafından gündeme gelen ERAS (Enhanced Recovery After Surgery); postoperatif iyileşme sürecini hızlandırmak amacıyla tedavi sürecini multidisipliner olarak ele alan önerilerin yer aldığı evrensel bir protokoldür. ERAS, perioperatif sürecini tamamını kapsar. Avrupa’da bu protokol ERAS olarak tanımlanırken, Amerika’da fast track (hızlandırılmış süreç) bilinmektedir. Protokolün ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırdığı, hospitalizasyonu ve morbiditeyi azalttığı birçok çalışmada kanıtlanmış ve protokol farklı branşlarda uygulanmaya başlanmıştır. Türkiye’de ise ERAS ile ilgili ilk bilimsel çalışmalar 2008 yılında Doç. Dr. Haldun Gündoğdu ve arkadaşları ile yapılmıştır. 2017 yılında ERAS Türkiye Derneği kurulmuştur. Birçok farklı branşlarda kanıt temelli bilgilerle perioperatif optimizasyonu sağlamayı hedefleyen ERAS protokolleri postoperatif sonuçların iyi olması için preoperatif ve perioperatif sürecin etkin yönetilmesi gerekliliğini savunmaktadır. Optimal perioperatif bakım için multidisipliner ekip iş birliği gerekmektedir. Hastaların perioperatif süreçte etkin bakımının sağlanması cerrahi kaliteyi ve hasta memnuniyetini arttırır, postoperatif komplikasyonları ve azaltır ve hospitalizasyon sürecini hızlandırır. Bu nedenle cerrahi geçirecek hastanın perioperatif optimizasyonun sağlanması amacıyla ERAS konusunda çalışmaların artması ve kanıta dayalı bilgilerin oluşturulması önemlidir. Bu bölüm perioperatif süreçte hasta optimizasyonu hakkında okuyuculara bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.