İçme-Kullanma Sulari Ri̇sk Algisi (İksura) Ölçeği̇ni̇n Geli̇şti̇ri̇lmesi̇, Geçerli̇k Ve Güveni̇rli̇k Çalişmasi: Köy Muhtarlari Örneği̇

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, "içme-kullanma suları risk algısı (İKSURA)" ölçeğinin oluşturulması, geçerlilikgüvenirlilik analizlerinin yapılmasıdır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, Nisan-Haziran 2019 tarihleri arasında yürütülen metodolojik türde bir çalışmadır. Çalışma için örneklem sayısının ölçekteki soru sayısının 20 katı olması planlandı ve en az 200 kişi olarak belirlendi. Kütahya il merkezi ile rastgele seçilen 3 ilçeye bağlı 234 köy muhtarı çalışmaya katılmıştır. Hazırlanan anket form ile çalışma verileri toplandı. Anket formun ilk bölümünde katılımcıların sosyodemografik özellikleri, ikinci bölümde "İKSURA" ve "Sağlık Algısı Ölçeği (SAÖ)" soruları yer aldı. İKSURA ölçeği soruları literatür taranarak oluşturulan, Likert tipi 8 adet soruyu içermektedir. Veriler SPSS programında değerlendirildi. Bulgular: Çalışma yaş ortalaması 48.31±9.49 (min:25max:75) olan 234 erkek katılımcıda gerçekleştirildi. İKSURA ölçeğinin puan ortalaması 27.94±8.72 (min:8max:40) idi. KMO katsayısı 0,792 ve Barlet test sonucu ileri düzeyde (X 2 =810,23; p=0,001) anlamlı bulundu. Faktör analizine göre tek boyutlu yapıda açıklanan varyans %63,9 olup, ölçekteki 8 maddenin faktör yüklerinin 0,46-0,84 arasında değiştiği saptandı. Eş zamanlı ölçüt geçerliliğini test etmek için SAÖ ile İKSURA ölçeği puanları arasında pozitif korelasyon olacağı hipotezi öngörüldü. İKSURA ölçeği puan ort ile SAÖ puanları arasında pozitif korelasyon bulundu (r: 0,352 p<0,001). İç tutarlılık-Cronbach's alpha 0,820 bulundu. Sonuç: İKSURA ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak kullanılabileceği kanıtlanmış olmasına rağmen, daha büyük ve farklı örneklem gruplarında uygulanmasının yararlı olacağı söylenebilir. Objective: This aim of the study is to establish the risk perception scale for drinking-using water (RPDUW) and to make the validity-reliability analysis. Material and Methods: This is a methodological study conducted between April and June 2019. The sample size was planned to be 20 times the number of questions on the scale and was determined to be at least 200 people. The city center in Kutahya and 234 village headmen from 3 randomly selected districts were included in the study. Study data were collected with the questionnaire form. In the first part of the questionnaire, the socio-demographic characteristics of the participants and in the second part, "RPDUW" and "Health Perception Scale (HPS)" questions were included. The RPDUW scale questions consist of 8 Likert-type questions that were created by searching the literature. The data were evaluated by the SPSS program. Results: The study included 234 male participants with a mean age of 48.31 ± 9.49 years. The mean score of the RPDUW scale was 27.94 ± 8.72 (min: 8-max: 40). KMO coefficient was 0.792 and Bartlett test result was found to be highly significant (X2=810,23; p=0,001). According to factor analysis, the variance explained in the one-dimensional structure was 63.9%and the factor loadings of the 8 items in the scale varied between 0.46-0.84. In order to test concurrent criterion validity, a p...