İki̇ Boyutlu Benli̇k Saygisi: Di̇ğer Benli̇klerle İli̇şki̇si̇

Abstract

Benlik saygısı bireyin kendini yeterince değerli ve yeterli algılamasıdır. Bu araştırma lise ve üniversite öğrencilerinin benlik saygısının kendini sevme ve öz yeterlik boyutlarını koşullu-koşulsuz kendini kabul, iç-dış öz-güven, benlik kurgusunun uyma-ilişkililik-özerklik boyutlarının yordayıcı gücünün belirlenmesini amaçlamaktadır. Araştırmanın katılımcıları lise ve üniversite olmak üzere iki farklı öğrenci grubundan oluşmuştur. Katılımcılar 56'sı (%38) kız ve 90'ı (%62) erkek olmak üzere toplam 146 lise öğrencisinden, 239'u (%75.4) kız ve 78'i (%24.6) erkek olmak üzere toplam 317 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Katılımcılara İki Boyutlu Benlik Saygısı Ölçeği, Uyma-İlişkililik ve Özerklik Ölçekleri, Koşulsuz Kendini Kabul Ölçeği ve Öz-güven Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada lise ve üniversite öğrencilerinden elde edilen veriler ayrı ayrı analiz edilmiştir. Çalışmanın bağımlı değişkeni olan benlik saygısını yordayan değişkenleri belirlemek amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon analizi sonucunda, liseli katılımcıların benlik kurgusunun ilişkililik boyutu ve koşulsuz kendini kabul boyutu benlik saygısının kendini sevme boyutunu yordamıştır. Ayrıca lise öğrencilerinin benlik kurgusunun ilişkililik ve uyma boyutlarının, içsel özgüven benlik saygısının öz-yeterlik boyutunu yordama gücüne sahip olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte üniversiteli katılımcılarında iç özgüven benlik saygısının kendini sevme boyutunu yordarken, koşullu kendini kabul, iç -dış özgüven ve benlik kurgusunun özerklik boyutunun öz-yeterlik boyutunu yordama gücü anlamlı düzeye erişmiştir. Lise ve üniversite öğrencilerinden elde edilen bu sonuçlar benlik yapısının bireyci-toplulukçu kültürdeki benlik kurguları, koşullu-koşulsuz kendini kabul ve iç-dış özgüven çerçevesinde tartışılmıştır.