İlkokul Öğrencilerinin Bakış Açısından Özel Gereksinimli Akranlarının Okuldaki Deneyimleri

Abstract

Bu araştırma ile tipik gelişim gösteren ilkokul öğrencilerinin bakış açısından özel gereksinimli akranlarının okulda yaşadıkları durumların belirlenmesi amaçlanmıştır. Özel gereksinimli çocukların toplumla bütünleşmeleri ve bağımsız yaşam becerilerini kazanabilmesi için okul yaşantılarının başarıyla yürütülmesi gerekmektedir. Özel gereksinimli öğrencilerin okul yaşantılarının başarılı olmasında akranlarının bu öğrenciler hakkındaki görüşleri ve farkındalıkları önem arz etmektedir. Tipik gelişim gösteren öğrencilerin özel gereksinimli arkadaşlarının ihtiyaçları, sorunları ve istekleri üzerine bilgi sahibi olması çocuklar arasındaki iletişimi güçlendirecek ve bu sayede özel gereksinimli öğrencilerin okul yaşamına uyumu kolaylaşacaktır. Araştırmaya bir ilköğretim okulunda öğrenim gören 86 öğrenci katılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma RAFT stratejisi ile gerçekleştirilmiştir. RAFT, Role (rol), Audience (seyirci), Format (biçim), Topic (konu) sözcüklerinin ilk harflerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bir yazma stratejisidir. Katılımcılara “özel gereksinimli bir öğrenci olduğunu düşün ve sınıfta yaşayabileceğin durumları bir mektup ile en yakın arkadaşına anlat” yönergesi, ikinci olarak “özel gereksinimli bir öğrenci olduğunuzu düşünün ve okuldaki ihtiyaçlarınızı bir dilekçe ile okul idaresine yazınız” yönergesi verilmiştir. Yapılan doküman analizi sonuçları, tipik gelişim gösteren çocukların özel gereksinimli akranlarının okulda yaşadıkları durumlara yönelik genellikle olumsuz bir algıya sahip olduklarını göstermiştir. Tipik gelişim gösteren çocuklar, özel gereksinimli akranlarının okulda yaşadıkları sorunlara duygudaş bir bakış açısı ile yaklaşmıştır. Yazdıkları dilekçeler ile uygulanabilir gerçekçi çözümler ürettikleri görülmüştür.