İlkokul Öğrencilerinin İstenmeyen Davranışları Karşısında Öğretmen Tepkilerine İlişkin Öğrenci Görüşleri

Abstract

Bu araştırma öğrenci algılarına göre ilkokul öğrencilerinin istenmeyen davranışlarına karşı öğretmen tepkilerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına göre yürütülmüştür. Araştırmada ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenen 51 kız, 54 erkek ilkokul 4.sınıf öğrencisi yer almıştır. Ayrıca, 15 sınıf öğretmeni de araştırmaya dahil edilmiştir. Katılımcıların gözlem ve görüşleri araştırmacılar tarafından hazırlanan açık uçlu anket formu ile tespit edilmiştir. Gönüllülük esasına dayalı olarak yürütülen araştırmada elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Alanyazın araştırmaları sonucunda sıklıkla karşılaşılan sınıf içi istenmeyen 4 davranış tipi belirlenmiştir. Belirlenen davranışlara karşı öğretmen tepkilerine ilişkin öğrenci görüşleri alınmış ve bu görüşler öncelikle pedagojik olan ve pedagojik olmayan tepkiler olarak temalaştırılmıştır. Ayıca pedagojik olmayan tepkiler sözlü şiddet, sözsüz şiddet, maruz bırakma, mahrum bırakma, fiziksel şiddet olarak alt temalar oluşturulmuş ve daha sonra istenmeyen davranışa ilişkin öğretmen tepkileri ve şiddet düzeyi belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmenlerin verdiği tepkilerle ilgili ayrıca öğretmen görüşlerine de başvurulmuştur. Sonuç olarak istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı öğretmenlerin tamamına yakınının pedagojik olmayan tepki verdiği görülmüştür. Pedagojik olmayan tepki türlerinde en çok sözlü şiddet, en az fiziksel şiddet görülmüştür. Öğretmen tepkilerinin şiddet düzeyi orta düzeydedir. Bu sonuç değerlendirildiğinde öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarına karşı pedagojik davranış göstermediği ve bu konuda farkındalıklarının düşük olduğu söylenebilir. Öğretmen görüşleri ile ilgili yapılan değerlendirme sonuçlarına göre, öğretmenlerin özellikle sözel şiddet ile ilgili görüşleri öğrenci görüşleri ile paralellik göstermiştir. Bu nedenle araştırma sonunda öğretmenlerin pedagojik davranış farkındalıklarının arttırılması gerektiği önerisinde bulunulmuştur.