In the Context of Health Services Analysis of University Revolving Fund Businesses from the Perspective of Public Economics

Abstract

Tarih boyunca insanlık için yegâne ihtiyaçlardan olan sağlık günümüzde tüm dünya için birincil ihtiyaç olarak önemini sürdürmektedir. Bugün sağlık ihtiyacı gerek üretim ölçeği gerekse gereken sabit yatırımın büyüklüğü nedeni ile doğal tekel kapsamında analize tabi tutulmaktadır. Türkiye de kamu tarafından sunulan sağlık hizmetleri sağlık bakanlığına bağlı hastaneler ve üniversite hastaneleri tarafından karşılanmaktadır. Hizmetin sunumu bu kurumlar tarafından döner sermaye kapsamında yapılırken, hizmetin finansmanı Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gerçekleştirmektedir. Diğer bir ifade ile ilgili hizmetin maliyeti hizmeti sunan kurum tarafından değil bakanlıkça belirlenen tarifelere göre yapılmaktadır. Bu fiyatlama politikası nedeniyle sağlık hizmetleri sunan kurumlar ağır borçlar altına girmekte, bütçe sürdürülebilirliği konusunda sorun yaşamaktadır. Üniversite hastaneleri sağlık hizmetleri faaliyetli yerine getirmenin yanında araştırma ve eğitim faaliyetlerini yürüten akademik kuruluşlardır. Bu kurumlar, kamusal hizmetlerin gerçekleştirebilmesi için akademik ve klinik faaliyetleri birlikte yerine getirmesi gerekmektedir. Sağlık sisteminin önemli kurumlarından olan üniversite hastaneleri son yıllarda gelirleri ile giderlerini karşılayamayan kurumlar haline gelmiştir. Bu durum Türkiye'de sağlık hizmetlerinin sunumu açısından önemli bir yere sahip olan üniversite hastanelerinin son yıllarda finansal sürdürülebilirliği sağlama konusunda ciddi finansal sorunlarla karşı karşıya kalmasına neden olmuştur. Bu çalışmada, döner sermaye işletmelerinin, tarihi süreci, yönetim yapısı, hangi usul ve esaslarla yönetileceği ve bu işletmelerin örgüt yapısı açıklanacaktır. Üniversite döner sermayeleri içinde üniversite hastanelerinin payı, mali yapıları, borçlanma gereği ve çözüm önerileri üzerinde durulacaktır. Mali ve idari alanlarda yaşanan sıkıntıların ele alındığı bu çalışmada öncelikli olarak mali alanda yapılması gereken düzenlemelerden bahsedilerek yaşanan sorunlara açıklık getirilmiştir ve bu problemlerin çözümüne yönelik politika önerileri sunulmuştur.

Problem Areas and Solutions in the Turkish Health System

“…With these dimensions, university hospitals face higher costs than other hospitals. However, since these costs are not adequately covered, university hospitals experience significant financial difficulties (Hotunluoğlu & Kayacan, 2020).…”